«یووال هاراری» در کتاب Sapiens که در سال ۲۰۱۱ به چاپ رسید مینویسد:
پول در مکانها و زمانهای بسیاری ایجادشده است. توسعهای، اینچنینی نیاز به هیچ ابزار خاصی ندارد، چراکه این تغییر تنها انقلابی ذهنی خواهد بود. ایجاد یک پول تنها نیازمند واقعیتی ذهنی است که در اذهان افراد و تصورات آنها ریشه دارد.
پول سکه یا اسکناس بانکی نیست. پول چیزی است که مردم به صورت آگاهانه اقدام به استفاده از آنها برای تبادل چیزهایی میکنند که ارزشدارند و میتوان در قبالش خدمات یا کالاهایی را دریافت کرد.
گزاره ارزش بیت کوین، یک ارز دیجیتالی نیست. ۹۰ درصد پولهای موجود به صورت دیجیتالی هستند. گزاره ارزش بیت کوین اصولی است که ارزشش را بهعنوان یک ارز دیجیتالی تضمین میکند.
بر طبق شواهد، داستان از زمان جمعکردن و شکار آغاز شد، مسائلی که بیشتر از نود درصد تاریخ بشریت را تشکیل میدهند. در طول آن دوره، انسانها به موجوداتی همهفنحریف شباهت داشتند که تمامی مهارتهای لازم برای بقا را فرا میگرفتند. ناخودآگاه، تصویری اینچنینی به ذهنمان خطور میکند: یک غار که در آن فردی سعی میکند تا با فروختن پوست خرگوش به فردی دیگر، مایحتاج لازم خود که مثلا گوشت گراز است را فراهم کند. امروزه از چنین تبادلی با عنوان تبادل کالا با کالا یا معامله پایاپای یاد میشود، سیستمی که در اولین روزهای تولد مفهوم تراکنش، مورد قبول همگان قرار داشت.
ذکر عبارت مورد قبول ازآن جهت است که «دیوید گریبر»، انسانشناس، در این مورد باور دارد که مفاهیمی نظیر معامله پایاپای در دوران ابتدایی خود درواقع قبل از مفهوم پول وجود نداشتهاند. اما در صورت وجود آن نیز، به شکل امروزه آن و تبادلات هرروزه نبوده است. تصور کنید که چقدر سخت میشود اگر شما کالایی را داشتید که هیچکس تمایل به معامله با شمارا نداشت. در این صورت بقای شما چندان طولانی نمیشد. یا اینکه اگر کالای شما یک ماموت مرده بود چه میشد؟ آیا امکان این بود که ماموت را برای تجارت همهجا دنبال خودتان میکشیدید؟
تقریباً در دوره چهارم زمینشناسی، یعنی آخرین عصر یخبندان که ده هزار سال پیش رخداده، بومیسازی تولید گندم، غلات و پرورش حیوانات، با افزایش جمیعت و یکجانشینی در میان انسانها، قوت گرفت. این در حالی بود که چنین بومیسازیهایی باعث رونق و ظهور کشاورزی شد. اینجا بود که با متمرکز شدن جمعیتها، جوامع شکل گرفتند. در همین زمان بود که نیاز به فراگیری تمام فنون کمرنگ شد. بهجای این کار، هر فرد شروع به برگزیدن یک حرفه خاص کرد.
عدهای پیشه کشاورزی را پیش گرفتند و عدهای خیاطی و خیلی زود شغلی با عنوان حسابداری به وجود آمد. چرا که چنین سیستمی نمیتوانست تنها با یک پیشه برای هر فرد پیش برود. یک تاجر لباس میتوانست به یک کشاورز لباس پیشنهاد دهد و در قبالش گندم بگیرد، اما یک کشاورز به لباس جدید نیاز نداشت چراکه نیاز کشاورز به لباس مانند نیاز تاجر به گندم روزانه نبود. بهمنظور گرفتن غذا در سیستم پایاپای، یک خیاط باید قبل از اینکه رنگ نان را سر سفره خود میدید، فرایند طولانی را طی میکرد تا محصول خود را با نان معاوضه نماید. اینطور شد که تلاش برای دستیابی به نان و آوردن آن بر سر سفره، نانآوری نام گرفت!
نیاز یک سیستم کنترلشده تراکنشها باعث شد تا راه برای ظهور پول باز شود. پول باعث میشد تا هم معیار برای سنجش ارزش یک کالا به وجود بی آید و هم امکان انجام معاملات فراهم میشد. اما ظهور پول فاصلهی زیادی با ظهور کاغذ و سکه داشت. کاغذ و سکهای که امروزه به یکی از دوستداشتنی ترین بخشهای زندگی ما تبدیلشده است. پوسته صدف یکی از اولین و محبوبترین اشکال پول بود که در آفریقا و آسیا از آن استفاده میشد. درواقع این صدفها تا قرن نوزدهم میلادی بهنوعی یک ارز مبادلهای در آفریقا بودند (بهویژه اوگاندا) بودند.
بانکهای ماقبل تاریخ اولین بار در منطقه بینالنهرین مشاهده شدند، جایی که در آن مردم اشیای قیمتی خود را برای تجارت یا نگهداری به آنجا میسپردند. با این سیستم جدید، نیاز به ایجاد گزارشها دریافتها و پرداختها الزامی به نظر میرسید. با ایجاد چنین سازوکاری اولین دفتر کل نیز ابداع شد.
اما ایجاد و ساخت پول، اتفاقی نبود که از بینالنهرین آغاز و طبق یک اجماع همگانی به همه جای دنیا منتقل شود. درست بهمانند امروز، در آن دوران نیز ارزهای بسیاری وجود داشتند و پوسته صدفها بهعنوان یک ارز جهانی موردقبول نبودند. غلات، البسه و دیگر اشیای اینچنینی، همه و همه بهعنوان یک ارز دارای ارزش بودند. این در حالی است که شاید تمام این موارد از یکدیگر متمایز باشند، اما در ویژگیهای اساسی، همه یکساناند:
یک: همه آنها فیزیکی هستند. هیچوقت ایدهها و مفاهیم نمیتوانند بهعنوان یک ارز استفاده شوند. صد البته شاید ایدهها باعث ایجاد و کسب پول شوند، اما هیچوقت نمیتوانند خود پول باشند.
دو: ازلحاظ فیزیکی پایدار باشند. تنها ملموس بودن یکشی برای تبدیلشدن به پول کافی نیست. شاید اگر هر جامعهای با برگ درختان معاملات خود را انجام دهد، با یک باد ورشکست شود! مشکل اصلی اینجاست که آیا میتوانید پنجاه برگ را در جیب خود بگذارید؟
سه: کسب رضایت جامعه برای قبول آنها لازم است. اگر دو اصل بالا نیز برای یک ارز رعایت شوند، بدون اجماع از کجا میتوان فهمید که ارزی که در اختیاردارید، توسط بقیه موردقبول واقع میشود؟ درصورتی که هرکسی ارز مخصوص به خود را داشته باشند، اطمینان از جواب چنین سؤالی غیرممکن خواهد شد.
یافتن دو ویژگی اول در مواردی مانند صدفها، غلات و البسه، آسان است اما برآورده کردن مسئله سوم، کمی مشکل خواهد شد. بدون در نظر گرفتن چنین اصلی، پذیرش و ثبات یک ارز را نمیتوان تضمین کرد. تقریباً در سال ۶۰۰ قبل از میلاد، با اختراع سکه، مشکل آخر نیز حل شد.
مشکلی که در ارتباط با غلات بهعنوان پول وجود داشت، این بود که میتوانستید غلات بکارید و غلات بیشتری برداشت کنید. این مسئله در مورد صدفها نیز صدق میکرد و شما میتوانستید با سر زدن به ساحل پول دربیاورید. در این صورت چطور میتوان سیستمی مالی تنظیم نمود که درعینحال که هرکسی میتواند هر زمان که بخواهد پول بیشتری دربیاورد، مورداطمینان هم باشد؟ این موضوع همان مشکلی بود که سکه موفق به عبور از آن شدند.
مردمان «لیدی» در یونان باستان اولین انسانهایی بودند که شروع به ضرب سکه کردند. پانصد سال بعد، شهرهای بزرگتری مانند آتن نیز اقدامی مشابه را انجام دادند. بر خلاف غلات و صدف، این امکان برای مردم وجود نداشت که در طبیعت طلا و نقره پیدا کنند و با ذوب کردنشان سکه ضرب کرنند. حتی امروزه نیز باوجود فناوریهای پیشرفته، چنین کاری فراتر از توانایی ما انسانهاست.
به این منظور که هر سکهای دارای نشانی مشخص بر روی خود باشد، حاکمان اقدام به حک کردن چهرههای خود یا نشانهای ملی روی آنها کردند تا به این وسیله به مردم تضمین دهند که وجود چهره آنها بر روی سکه، ارزش آن را تعیین میکند. بهعنوانمثال تا زمانی که تمدن آنها باقی بماند، سکهها نیز دارای ارزشاند. این تغییر رویه به سمت سکهها باعث شد تا بهوسیله سکه و ارزهایی که در نظر مردم مقبول بودند، این چرخه تحت نظارت و کنترل حاکمان باشد.
درعینحال که اختراع سکه باعث حل شدن بسیاری از مشکلات شد، اما نقاط ضعفی نیز برای آنها وجود داشت. بهعنوانمثال، سکهها از فلزات گرانبهایی مانند طلا ساخته میشدند. با گردش سکهها و افزایش منابع، در دسترس بودن چنین فلزاتی نیز کمتر و کمتر میشد. بهعلاوه، سکهها وزن سنگینی داشتند و فضای بسیاری را اشغال میکردند که حمل آنها را بسیار سخت میکرد. چنین مشکلات سبب شد تا کاغذ ساخته شود.
صد سال پیش از میلاد مسیح، چینیها اولین نمونه از کاغذ را اختراع کردند. کمی بعد نیز اولین استفاده از کاغذ صورت گرفت. مردم بهجای اینکه سکهها را به دنبال خود بکشند، میتوانستند اشیای قیمتی خود را نزد بانکها به امانت بگذارند؛ بانک نیز بهمنظور تضمین ارزش این اشیا، کاغذی امضاشده را به افراد تحویل میداد. چنین سازوکاری بر پایه اعتماد بناشده بود و اشیا در قبال یادداشت امضاشده، در اختیار افراد قرار میگرفت. در اینجا بهجای تبادل اشیا، مردم این امکان را داشتند که یادداشتها را معامله کنند.
با یورش مغولها به چین و غارت آن کشور، فناوری تولید کاغذ و استفاده از آن بهعنوان یک ارز را نیز از چینیها فراگرفتند. در قرن سیزدهم میلادی، «مارکوپولو»، پول کاغذی را به اروپا میآورد و در قرن ۱۷ میلادی طلاسازان بسیاری با استفاده از برگههای کاغذ بهعنوان اوراق قرضه به دادوستد میپرداختند. این اوراق قرضه خود توسط طلایی که در اختیارشان بود پشتیبانی میشدند.
ازآنجاییکه مردم از کاغذ و یادداشتهای کاغذی برای تمام معاملات خود استفاده میکردند، بانکهای اروپایی شروع به عرضه اسکناسهایی کردند که میشد تمام آنها را یکجا پشتیبانی کرد و دیگر نیازی به پشتوانه سازی برای تکتک آنها نبود. چراکه به عقیده آنها امکان ندارد که تمام افراد در یک زمان، معادل اوراق خود طلا درخواست کنند. این اولین سیاست و استفادهای بود که به شکل امروزی از پول صورت میگرفت.
امروزه طلا و نقره پشت ارزها را نمیتوان بازخرید کرد. اما اوضاع تا دهه سی میلادی اینگونه نبود. در آن زمان هر دلاری که چاپ میشد، پشتوانهای برابر باارزش ۰.۴ دلار طلا را داشت. آمریکاییها برخلاف اروپاییها بر این عقیده بودند که ممکن است روزی تمام جمعیت خواهان ارزش پول خود باشند. به خاطر همین آنها در ارزش طلای پشت هر دلار ارفاق به خرج دادند.
این در حالی بود که اوایل این دهه، ازلحاظ اقتصادی زمان مناسبی برای ایالاتمتحده نبود. رکورد بزرگ در سال ۱۹۲۹ به وقوع پیوست و بازار سهام سقوط کرد.
برای احیای دوباره اقتصادی آمریکا، «فرانکلین دی روزولت»، رئیسجمهور وقت، تصمیم گرفت که بهمنظور اجرای برنامههای بودجهای خود، اسکناس چاپ کند. شوربختانه، باوجود مقادیر محدود طلا، دست او بسته بود، از طرفی به دلیل رکود نمیتوانست مالیاتها را افزایش دهد و به خاطر عدم وجود طلای کافی، امکان چاپ اسکناس هم وجود نداشت. رکود بزرگ باعث شد تا هر فرد به یک جوینده طلا تبدیل شود. مردم از ترس اینکه تمام اقتصاد از هم بپاشد جلوی در بانکها صف میبستند. این در حالی بود که بانکها برای هر دلار تنها ۰.۴ دلار پشتوانه در اختیار داشتند.
از همین رو در سال ۱۹۹۳، روزولت بهصورت غیرقانونی مالکیت طلاها را به نام خود تغییر داد. وی بهمنظور جلوگیری از برداشت ذخایر طلا از بانکها، آنها را سه روز تعطیل کرد. پسازآن بود که مالکیت شخصی طلا برای شهروندان ممنوع شد. با تبدیلشدن این کار به جرم، فردی که طلا در اختیار داشت، به ده سال زندان محکوم میشد. تمامی مردم مکلف بودند که طلاهای خود را به بانک مرکزی فدرال تحویل دهند و درازای آنها پول کاغذی دریافت نمایند.
علیرغم اقداماتی که هنوز هم جای بحث فراوان دارد، چنین نقشهای نتوانست جلوی رکورد بزرگ را بگیرد و این رخداد تا شش سال بعد نیز ادامه داشت. ابعاد صدمات این حادثه بسیار گسترده بود بهطوریکه در سال ۱۹۷۱، رئیسجمهوری «ریچارد نیکسون»، رسماً اعلام کرد که دیگر طلا پشتوانه دلار نخواهد بود. در اختیار داشتن طلا نیز تا سال ۱۹۹۷ غیرقانونی باقی ماند. رئیسجمهور «فورد» در حالی خرید و فروش طلا را قانونی کرد که اصلاً نمیدانست این کار غیرقانونی بوده!
حالا نوبت به سیستمهای مالی امروزی رسیده است. کمی قبلتر از سیستمهای معاملات پایاپای گفتیم و فهمیدیم که چنین معاملات بر پایه ارزش اشیا مختلف تعیین میشود. سپس استفاده از غلات و صدف را بهعنوان ارز مورد بررسی قراردادیم. با گسترش حکومتها کمکم پای سکه به معاملات مردم باز شد و با سختتر شدن حمل سکهها، نوبت به کاغذ بود که جایگزین آنها شود.
با پر رنگتر شدن نقش کاغذ در تراکنشهایی که امروزه انجام میشود، دولتها توجه بیشتری را نسبت به ارزهای کاغذی نشان دادند. چیزی نگذشت که ارزها کاملاً از وابستگی خود به فلزات گرانبهایی درآمدند که ارزش خود را ناشی از همانها میدانستند. در همین زمان بود که ارزش پولهای کاغذی توسط دولتها تنظیم میشد و دولتها تضمین میکردند که این اوراق ارزشدارند.
امروزه حتی ارزهای کاغذی نیز تنها ارز درستی نیستند که بحث بر سر آنها وجود دارد. یووال هاراری در کتاب خود مینویسد:
حتی امروز نیز اسکناسها و سکهها، از انواع کم یاب پول بهحساب میآیند. مجموع پولهای دنیا شصت تریلیون دلار است، بااینحال جمع تمام سکهها و اسکناسهای دنیا چیزی کمتر ۶ تریلیون دلار است. بیش از نود درصد تمام پولهای دنیا، تنها در سرورهای رایانههای وجود دارند.
بهعبارتدیگر نود درصد تمام ارزهای جهان، بهصورت ارز دیجیتالی است! البته این آمار سال ۲۰۱۱ گرفتهشده و ممکن است امروز، این ارقام بالاتر نیز باشند.
در سال ۲۰۰۹، فرد یا گروهی ناشناس تحت عنوان «ساتوشی ناکاموتو» مقالهای را منتشر کردند. در میان این مقاله ایده ارزی همتا به همتا، غیرمتمرکز و بدون نیاز به اطمینان میان طرفین، ارائه شد که بیت کوین نام داشت. از اصلیترین اصول این ارز میتوان به ارکان زیر اشاره کرد:
غیرمتمرکز بودن: در مورد بیت کوین هیچگونه نظارت مرکزیای وجود ندارد. تنها مشترکین این اقتصاد هستند که باعث بقای آن میشوند.
بینیازی به اطمینان طرفین: این رویکرد تضمین میکند که بدون نیاز به اطمینان میتوان شفافیت و دقت را به ارمغان آورد. بهعلاوه، سیستمهای متمرکز، جامعه را ملزم به اطمینان کردن میکنند. بهعنوانمثال من اعتماد میکنم که بانک من پولهای مرا از دست نمیدهد.
همتا به همتا: در این رویکرد انجام تراکنشها، واسطه از میان میرود. درنتیجه انجام یک تراکنش و معامله مستقیماً توسط طرفین صورت میگیرد.
در این مقاله از سیستم اثبات کار که از روی Hashcash ارائه شده توسط «آدام بک» در سال ۱۹۹۷، استفادهشده بود. ناکاموتو با بازنویسی سیستم بک توانست سازوکاری که بیت کوین بر پایه آن عمل میکند را معرفی نماید.
بخش عمده ارزش بیت کوین بهواسطه اولین بودن آن در عرصه ارزهای دیجیتالی نیست. همانطور که قبلاً اشاره شد، در حال حاضر نود درصد تمام ارزهای جهانی در اشکال دیجیتالی وجود دارند. درست بهمانند ایالت متحده که پیشتر برای هر دلار ارزشی معادل ۰.۴ دلار طلا را بهعنوان پشتوانه در نظر گرفته بود؛ در سیستم مالی فعلی برای هر نه دلاری که بهصورت دیجیتالی وجود دارد، یک دلار فیزیکی چاپ میشود. مفهوم یک ارز دیجیتالی دقیقاً همان سازوکاری است که شما با هر بار استفاده از کارت اعتباریتان، از آن استفاده میکنید.
گزاره ارزش بیت کوین با بلاک چین و ذات غیرمتمرکز آن و تجربه یک ارز دیجیتالی تعریف میشود. بهعبارتدیگر یک تراکنش همتا به همتای مستقیم، بدون نیاز به اطمینان و غیرمتمرکز است که تعیینکننده ارزش گزاره بیت کوین است. اهمیت بالای چنین مسائلی همیشه در میان حبابهای قیمتی و هایپ های پیرامون آن گم میشود. حالا وقتی پرده این حبابها را کنار بزنیم چیزی که خواهیم دید، پشت کردن به کنترلها و چرخههایی است که توسط دولتها مدیریت میشود.
درعینحال که ما تصور میکنیم بهوسیله خدماتی مانند اینترنت به یکدیگر متصل هستیم، واقعیت این است که ما در دنیای امروز از یکدیگر جداییم. جهانی کردن تمام جنبههای زندگی در زمان حال چیزی شبیه به یک رؤیای عاشقانه است. در حال حاضر ۳۹ درصد از جمعیت فعلی دنیا که چیزی در حدود سه میلیارد نفر را در بر میگیرد، هیچگونه دسترسیای به بانک ندارند. شاید باوجوداین کمی فکر کنیم که ما جزو نیمهی مرفه جامعه باشیم!
متصل شدن جهان و جهانیشدن انسانها و روابط آنها فشاری را بر جامعه تحمیل میکند که بهواسطه آن نیاز به یک ارز در مقیاس جهانی پر رنگتر خواهد شد. سعی کنید که مقادیر زیادی پول را به آنسوی مرزها منتقل کنید؛ در این حالت میتوانید احساس کنید که بسته به کشوری که در آن زندگی میکنید، این کار چقدر مشکل و دردسرساز و گران و آهسته خواهد بود. علیرغم وجود نود درصدی ارزها بهصورت دیجیتالی، روند انتقال این پولها بهقدری کند و پر مانع است که جلوی پیشرفت جهان را میگیرد.
تحولات پول و تراکنشها در طول تاریخ بشریت، همیشه رو بهسوی بهبود داشته است. معاملات پایاپای جای خود را به معاملات بهوسیله صدفها و غلات داد که بهموجب آن تراکنشها و تبادلات آسانتر شد. صدفها نیز جای خود را به سکههایی دادند که بهصورت محدود از فلزات گرانبها ساختهشده بودند. به این وسیله تضمین بهتری از ارزش این سکهها مهیا شد. تبادلات بهوسیله سکهها نیز جای خود را به اسکناسهایی داد که توسط فلزات گرانبها پشتیبانی میشدند. اخیر نیز پشتوانهها بهمنظور کنترل بهتر و مسائلی نظیر تورم، از اشیای قیمتی تغییر کردهاند. امروز استفاده از اسکناسها کمتر و کمتر میشود و اشکال دیجیتالی پول در حال جایگزین شدن هستند.
باوجود موانع و محدودیتها در سطوح سیاسی، جایگزین اسکناسها با انواع دیجیتالی پول در سطوح اجتماعی در حال انجام است. تلاشهای بشری بهمنظور اتصال ورای مرزها و روابط سیاسی در حال اجراست. چنین تلاشهایی بهمنظور تغییر از یک چرخه کنترلشده توسط دولتها به یک نقطه عطف صورت میپذیرد. جایی که کاربران باید میان اعتماد یا رهاسازی یکی را انتخاب نمایند. آینده نیازمند راهکاری دیگر است تا در سیستم جدید مالی بتوان تراکنشها را صورت داد.
اصولی که بلاک چین بهوسیله بیت کوین ارائه میکند شاید یک راهکار دیگر باشد. بیت کوین برای غیرمتمرکز بودن ساختهشده؛ این یعنی از هر تراکنش یک رونوشت برای تمام افراد حاضر در شبکه، وجود خواهد داشت. این افراد در تائید تراکنشها قبلی و بعدی در شبکه نیز نقش دارند. با این کار تمامی افراد حاضر در کارها دخیل هستند و این وظیفه یک فرد یا نهاد نیست. در اینجا جامعه یک کلیت است. به علاوه هر چه تعداد کاربران بیت کوین بیشتر باشد، بهبودها شبکه نیز بیشتر است و امنیت آن بالاتر خواهد بود. چراکه هر چه جامعه بیت کوین بزرگتر باشد، بلاک چین آن بزرگتر خواهد بود و هر چه این بلاک چین بزرگتر باشد، در مقابل حملات هکرها مقاومتر است.
ازآنجاییکه بیت کوین اولین ارز دیجیتالی دنیاست، بهواسطه شهرتش ارزشمنداست. از طرفی نمونهای از یک ارز دیجیتالی مناسب را ارائه میکند و اثباتی بر این ادعاست که یک مفهوم میتواند کارساز و سودمند هم باشد. طی یک دهه بیت کوین به یک موضوع جهانی بدل شده.
پیشتر گفته شد که شاید بیت کوین راه چاره نباشد. درحالیکه ایده اصلی بیت کوین که توسط ساتوشی ارائه شد، برای مردم عادیای بود که در تائید تراکنشهای شبکه دخیل باشند و از این راه به پاداش برسند، عدهای فهمیدند که باقدرت پردازشی بیشتر میتوان سریعتر تراکنشها را تائید نمود و از این طریق دست بالاتری را برای خود داشته باشند. ازلحاظ فنی بیت کوین از الگوریتم SHA-256 در عملیاتهای هش خود استفاده میکند؛ در این الگوریتم با بالاتر رفتن میزان قدرت پردازشی، خروجی نیز بالاتر خواهد بود. امروز بسیاری از دستگاههای ASIC این شانس را دارند که بتوانند از پاداشهای شبکه بیت کوین استفاده کنند.
استخراج بیت کوین درواقع روند بهروزرسانی دفتر کل این شبکه است. با بالاتر رفتن سرعت رایانه یا رایانهها، میتوان پاداشهای بیشتری نیز دریافت نمود.
در آن روی سکه از نقاط ضعف چنین سازوکاری میتوان به گران بودن هزینههای آن بهویژه هزینههای مرتبط با برق اشاره نمود. بر اساس آمارهای وبسایت «دیجی کونومیست»، میزان برق مصرفی نگهداری شبکه بیت کوین چیزی در حدود برق مصرفی کشور الجزیره است. این میزان کمی کمتر از سه میلیارد دلار است. دیاکسید کربنی هم که از یک تراکنش بیت کوین حاصل میشود با دیاکسید کربن ۵۱۰ هزار تراکنش کارتهای ویزا برابری میکند.
واقعیت این است که بلاک چین بیت کوین برای صرف چنین انرژیای طراحی نشده. برای بهرهمندی از پاداش یک تراکنش بیت کوین، ده دقیقه زمان لازم است؛ این زمان در مورد یک رایانه یا یکمیلیون رایانه یکسان است. میزان انرژی مصرفی از آنجایی بالا میرود که حجم گستردهای از رایانهها برای دریافت این پاداش در حال رقابتاند. بهعنوانمثال اگر بیت کوین بتواند بر این مشکل فائق آید، میتواند به اصلیترین نامزد برای یک ارز جهانی بدل شود.
یکی از اصلیترین انتقادها که بیت کوین و استفاده از آن بهعنوان یک ارز جهانی وارد میشود، استفاده از بیت کوین بهعنوان ارز اصلی برای عملیاتهای قاچاق است. اما باید گفت که چنین فعالیتهایی پیش از تولد بیت کوین نیز وجود داشته و بعد از بیت کوین هم از بین نخواهد رفت. همین مسئله را میتوان بهتمامی جنبههای زندگی فعلی تعمیم داد. تراکنشهای بیت کوین به همان اندازه میتواند پتانسیل فعالیتهای غیرقانونی باشد که معاملات بهوسیله پول نقد این احتمال را به همراه دارد. به عبارتی اگر قصد انجام کاری وجود داشته باشد، قطعاً راهحلش نیز پیدا خواهد شد.
نیاز به جایگزینی پولهای فعلی و یک سیستم مالی جدید غیرقابلاجتناب است. این بدان معنی نیست که بیت کوین سودمند یا غیر سودمند است بلکه تنها نگاهی به آینده انقلابی پول است.
علیرغم اینکه آمریکا در حال حاضر دیگر دلار پشتوانهی طلا ندارد، اما یک دلار همچنان یک دلار است. چراکه دولت ایالاتمتحده پشتیبان اصلی دلار است. این داستان پشت پرده تمام ارزهای فعلی است و دولتهای هر کشور، پول رایج آن کشور را حمایت میکنند.
درنهایت بحث دیگری که در میان است، وجود مقبولیت خواهد بود. میتوان گفت که مقبولیت به اندازه پشتیبانی دولت برای بدل شدن به یک ارز با ارزش در انجام تراکنشها لازم است.
مقبولیت دنیای ارزهای دیجیتالی وجود دارد، اما هیچگونه بدنهای از جنس دولت یا یک قدرت مرکزی در آن دیده نمیشود که بتواند ارزش آن را تضمین نماید. از طرف دیگر برای بهدست آوردن همین مقبولیت، ارزهای دیجیتالی از مشکلات ریزودرشت بسیاری عبور کردهاند. در سال ۲۰۱۵ بود که توجهات بسیاری معطوف به ظهور قراردادهای هوشمند و ICOهایی شد که توسط اتریوم ایجاد شدند.
ICO نوعی رویداد است که در آن حامیان اولیه یک سکه، بر پایه اهداف و باورهایی که پشت یک ارز جدید است، بر روی آن سرمایهگذاری میکنند. این سرمایه گذاریها معمولاً بهوسیله یک ارز دیجیتالی قدرتمندتر صورت میگیرند. بهعنوانمثال فرض کنید که من قصد انتشار ارزی با نام «فودی کوین» را دارم. باعرضه یک ICO به مردم اعلام میکنم که چه رویکردهایی در مورد فودی کوین وجود دارد و اهداف آن چیست. قیمت پایه را ۵۰۰ فودی کوین در ازای هر اتریوم تعیین میکنم. هر فردی که نسبت به فودی کوین علاقه داشته باشد، میتواند بر روی آن سرمایه گذاری کند. در حال حاضر ICOها محدودیتهایی از لحاظ قانون گذاری دارند و در قبال آنها باید جوانب مختلف امنیتی را در نظر گرفت. مثال بالا تنها برای فهم بهتر نحوه عملکرد ICOها آورده شد.
اگر امروز نگاهی به وبسایت «کوین لیب» بی اندازیم، چیزی بیش از سه هزار و سیصد ارز دیجیتالی مختلف را میبینم. طیف وسیعی از این ارزها بهعنوان یک توکن اتریوم در دسترس هستند و از دل ICOها بیرون آمدهاند. این در حالی است که بسیاری دیگر نیز با عنوان «سکههای گندیده» یاد میشوند که هدف خاصی پشت ایجادشان نیست. اما پروژههای نوین و جالبی نیز در میان آنها دیده میشوند. از بازارهایی شبیه به «ای بی» گرفته تا خدماتی نظیر «اوبر»، همه و همه از جمله پروژههایی هستند که از ارزهای دیجیتالی به منظور انجام تراکنشهای خود سود میبرند. تعداد زیادی از این ایدهها در مراحل اولیه عرضه خود با شکست مواجه میشوند چراکه آنها بازنویسی و اختراع دوباره نمونههای پیشین خود هستند.
با وجود همه اینها چنین لایههایی برای حرکت رو به جلو فناوری لازم است. چنین تغییر شکلهایی را در مورد ملتهای مختلف بارها و بارها مشاهده کردهایم. در تازهترین نمونه آن میتوان از چین نام برد. پس از استفاده از سیاست «دروازههای باز» در سال ۱۹۷۸ که اجازه تجارت به کشورهای دیگر را به چین میداد، این کشور به یکی از بزرگترین قطبهای صنعتی دنیا تبدیل شد. با رشد اقتصادی خود، از لحاظ فناوری نیز به درجات بالایی رسید. اما تمام این پیشرفتها بهنوعی رونوشتی از شرکتهای فناوری در نقاط مختلف دنیا بود. این پیشرفتها تا حدی بوده که در زمان فعلی بسیاری از ملل به دنبال بهرهمندی از تکنولوژیهای چینی هستند. شاید بتوان نمونهای درست مشابه فیسبوک را در چین پیدا کرد که بسیار قبل از این غول شبکههای اجتماعی، پا به عرصه گذاشته. ارزهای دیجیتالی نیز به زودی به همین سو کشیده خواهند شد.
استیو جابز میگوید:
شما نمیتوانید با نگاهی روبهجلو، نقاط را به هم وصل نمایید. تنها در صورتی این کار امکانپذیر است که نگاهتان به سمت عقب باشد. باید اعتماد داشته باشید که نقاط بهنوعی به یکدیگر متصلاند.
ارزهای دیجیتالی را بهزحمت میتوان فضایی قانونمند تصور کرد که بر پایه اجماع کاربران ایجادشده است. چه آینده از آن بیت کوین باشد، چه از آن ارز دیجیتالی دیگر یا حتی نمونهای که هنوز ساخته نشده، واقعیت این است که ارزهای دیجیتالی و فضای کریپتو آماده یک تغییر رویه در سطح جهانی هستند.
ازلحاظ اقتصادی، قرنهاست که پولها از صدفها گرفته تا پلاستیک، به دنبال ارضای نیازهای جامعه هستند. در جهان امروز دیگر بحث ملل مطرح نیست، بلکه یک کل واحد در میان است. درنتیجه سیستمی برای جایگزینی سیستم فعلی لازم است. این بدان معنا نیست که حتماً این جایگزینی باید توسط بیت کوین انجام بگیر یا اینکه بیت کوین تهدیدی برای جهان مالی امروز است. تنها دیدی کلی است از انقلابی در مباحث مالی.
فروش ویژه ی محصولات ترکیبی |
اتریوم یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قراردادهای هوشمند را اجرا میکند: هیچگونه احتمال از کارافتادگی، سانسور، تقلب یا دخالت افراد شخص ثالث برای برنامههایی که روی اتریوم اجرا میشوند، وجود ندارد.
در ساده ترین جمله، اتریوم یک پلتفرم آزاد مبتنی بر فناوری بلاک چین است که توسعه دهندگان را قادر می سازد تا برنامه های غیرمتمرکز خود را روی آن پیاده سازی کنند. این برنامهها تحت کنترل و نظارت هیچ سازمان و نهادی نخواهند بود و تراکنشها و معاملات روی اتریوم به صورت کاملا مستقل از بانکها یا نهادهای دیگر پولی انجام میشوند. ارز دیجیتال این شبکه هم اتر نام دارد و واحد اختصاری آن ETH است.
هر کسی قادر است با استفاده از اتریوم برنامه غیرمتمرکز خود را توسعه دهد. همچنین توسعه دهندگان میتوانند بدون نیاز به ساخت بلاک چین جدید، با استفاده از اتریوم برای برنامههای خود ارز دیجیتال مستقل بسازند که به آنها توکن میگویند. در واقع توکن، ارز برنامههای غیرمتمرکزی هستند که خودشان بلاک چین خصوصی ندارند و از بلاک چین های دیگر مثل اتریوم استفاده میکنند.
تا قبل از پیدایش اتریوم، برنامهنویسان بلاک چین برای ساخت ارز دیجیتال خود از ابتدا مجبور به ساخت یک بلاک چین جداگانه بودند اما امروزه بلاک چین اتریوم میزبان هزاران هزار توکن است.
تیم اتریوم دلیل ساخت این شبکه را اینگونه عنوان میکنند:
اتریوم ایجاد شد تا ما برای انجام کارهایمان به هیچ بانک، شرکت و نهاد دیگری به جز خودمان نیاز نداشته باشیم.
هدف اتریوم تبدیل شدن به یک کامپیوتر جهانی است. یک کامپیوتر برای همه کارها
آیا اتریوم شبیه بیت کوین است؟ هم بله هم نه. اتریوم هم مانند بیت کوین میتواند به عنوان ارز دیجیتال دستهبندی شود، مورد معامله قرار بگیرد و آن را به عنوان روش پرداخت پذیرفت اما اتریوم تفاوتهای زیادی با بیت کوین دارد.
مانند بیت کوین، اتریوم هم یک بلاک چین توزیع شده عمومی دارد. اگر چه تفاوت های فنی زیادی بین این دو وجود دارد اما مهمترین تفاوت، اهداف و قابلیت هاست.
در واقع بیت کوین برای اولین بار با هدف یک سیستم پرداخت جهانی، همتا به همتا و غیرمتمرکز خلق شد اما اتریوم به دنبال حذف تمرکز از تمام فرایندهاست.
در حالی که بلاک چین بیت کوین برای رهگیری مالکیت پول دیجیتال (بیت کوین) استفاده میشود، بلاک چین اتریوم برای اجرای کد برنامههای غیرمتمرکز طراحی شده است.
اتریوم هم مانند بیت کوین مبتنی بر الگوریتم اجماع اثبات کار یا همان ماینینگ (استخراج) بوده اما قرار است که سمت به اثبات سهام حرکت کند. در اثبات سهام، ماینینگ صورت نمیگیرد و افراد بر اساس میزان دارایی خود در شبکه، به تایید تراکنشهای میپردازند و پاداش دریافت میکنند.
در حالی که تعداد واحدهای بیت کوین محدود به ۲۱ میلیون واحد است برای اتریوم هنوز سقف مشخصی تعیین نشده است اما احتمالا در ادامه مسیر سقف تعداد کوین تعیین خواهد شد یا حداقل برای آن حد تولید سالانه در نظر گرفته میشود تا تورم آن کنترل شود. سرعت تراکنشهای اتریوم به مراتب سریعتر از بیت کوین است و به مراتب کارمزد کمتری نسبت به بیت کوین دارد.
نمیتوان به طور دقیق گفت که بیت کوین بهتر است یا اتریوم زیرا این دو شبکه اهداف یکسان ندارند و هر کدام کاربرد و ویژگی منحصر به فرد خاص خودش را دارد.
از آنجا که برنامه های غیرمتمرکز در بلاک چین اجرا می شوند، لذا از تمام ویژگی های بلاک چین نیز می توانند استفاده کنند.
غیر قابل تغییر بودن – واسطه ها و افراد ثالث نمی تواند هیچ تغییری در داده ها ایجاد کنند.
غیرقابل دستکاری و نفوذ – برنامه ها بر اساس اجماع شبکه فعالیت می کنند. بنابراین امکان سانسور، نفوذ به شبکه یا حذف داده ها نیست.
امن – بدون نهاد مرکزی و تضمین شده توسط رمزنگاری.
همیشه فعال – برنامههای غیرمتمرکز هرگز متوقف نمی شوند و هیچ کس قادر به جلوگیری از فعالیت آن ها نیست.
هر خدمت متمرکزی می تواند توسط اتریوم غیرمتمرکز شود. خدمات بزرگی مثل پرداخت ها، بیمه، رای گیری و بسیاری از خدماتی که اکنون توسط واسطه ها انجام می شوند، با بلاک چین غیرمتمرکز خواهند شد.
با استفاده از پلتفرمهایی مانند اتریوم، شرکتها و خدمات گوناگون میتوانند اعتمادسازی در کار خود را به حداکثر برسانند و به کسب و کار خود اعتبار ببخشند. در دنیایی که دادهها بسیار ارزشمند هستند، تمرکززدایی اجتنابناپذیر خواهد بود
ابتدا باید بدانیم یک قرارداد عادی چیست؟
یک قرارداد عادی، توافقی بین دو یا چند شخص است که آنها را به چیزی در آینده متعهد میسازد. مثلاً محمد برای استفاده از خانه علی هر ماه به او مبلغی پرداخت میکند، که به آن اجاره میگویند. یا رضا تضمین میکند که در ازای گرفتن مبلغی پول، خسارتهای احتمالی ماشین سعید در تصادفات را پرداخت کند که به آن بیمه هم میگویند.
آنچه که باعث تفاوت قرارداد معمولی و قرارداد هوشمند میشود این است که کدهای کامپیوتری مشکل نیاز به اعتماد را برطرف میکنند. به عنوان مثال علی قرارداد بیمهای با شرکت بیمه تنظیم میکند که طی آن مبلغ ۵۰۰ دلار به بیمه پرداخت کند و بیمه هم خسارتهای احتمالی ماشینش را طی یک سال آینده را تضمین کند.
حالا اگر این قرارداد هوشمند باشد، کدها به صورت خودکار شرایط را بررسی میکنند مثلاً: آیا علی حق بیمه خود را پرداخت کرده؟ آیا خسارت ماشین علی ثبت شده؟
و در صورت وجود هر کدام از شرایط تصمیم دیگری به صورت خودکار اتخاذ میشود; مثلاً قرارداد را لغو یا ادامه میدهد.
ویژگی اصلی یک قرارداد هوشمند، اجرای بدون نیاز به اعتماد آن است. شما به افراد شخص ثالث برای اجرای شرایط مختلف یک قرارداد نیازی ندارید. به جای متکی بودن به افرادی که عمدی یا غیرعمدی میتوانند دچار اشتباه شوند، یک قرارداد هوشمند آنچه را که برایش برنامهریزی شده، کاملاً دقیق و در زمان مناسب اجرا میکند.
در ویدئو زیر بصورت خیلی ساده ، با مفهوم قراردادهای هوشمند آشنا میشوید:
برای درک بهتر می توان اینگونه آن ها را توصیف کرد: آن ها مانند دستگاه های فروش خودکار فعالیت می کنند. وقتی شما قصد خرید یک نوشابه با استفاده از این دستگاه ها را دارید، پول را به دستگاه وارد می کنید و دستگاه به صورت خودکار پول شما را پردازش می کند و نوشابه را تحویل می دهد.
جدا از مسائل فنی، قرارداد های هوشمند هم تقریبا مانند دستگاه های فوقالذکر کار می کنند. بدون نیاز به افراد یا سازمان های واسطه فرایند پرداخت یا اجرای یک قرارداد را پردازش می کنند و در صورت صحیح بودن مفاد قرارداد مشخص شده، فعالیت را انجام می دهند.
آن ها تنها دستورالعمل هایی را که به آن ها داده شده را به طور خودکار اجرا می کنند.
در ابتدا، دارایی ها و شرایط قرارداد، کد گذاری می شوند و در بلاک بلاک چین قرار می گیرند. این قرارداد بین نود های پلتفرم توزیع و چندین بار کپی شده است. بعد از پردازش انجام شد، قرارداد مطابق با شرایط مشخص شده اجرا می شود.
شاید بگویید که هوشمند سازی فرایند ها خیلی وقت است که انجام میشود اما تفاوت فرایند قرارداد های هوشمند با فرایند های معمولی در اینترنت، غیرمتمرکز بودن و عدم بازگشت آن است.
مثلا تراکنش های بانکی به صورت هوشمند انجام می گیرند اما مثلا بانک مرکزی میتواند از انجام یک تراکنش جلوگیری کنید. در قرارداد های هوشمند شخص یا نهادی قادر به کنترل یک قرارداد نیست و وقتی مفاد یک قرارداد صحیح باشد، این قرارداد به صورت کاملا خودکار اجرا می شود.
در حالی که تمام بلاک چین ها توانایی پردازش کد را دارند، بیشتر آن ها به شدت محدود هستند. اما بلاک چین اتریوم متفاوت است. اتریوم به جای ارائه مجموعه ای از عملیات های محدود، به توسعه دهندگان اجازه اجرای نرم افزارهای خودکار را روی بلاک چین خود می دهد. بلاک چین اتریوم برای همه کسانی که بتوانند برنامه غیرمتمرکزی ارائه دهند، قابل استفاده است.
خالق اصلی و ایدهپرداز اتریوم یک نابغه روسی به نام ویتالیک بوترین است. او که اکنون (سال ۲۰۱۹) حدود ۲۴ سال سن دارد، در سال ۲۰۱۳ در حالی که فقط ۱۸ الی ۱۹ سال سن داشت، وایتپیپر (گزارش کار شبکه) اتریوم را منتشر کرد.
در همان زمان نزدیک به ۳۰ نفر از توسعه دهندگان مطرح برای بحث و گفتگو پیرامون این موضوع با ویتالیک گرد هم آمدند. بوترین منتظر انتقادات بود و بقیه نیز به اشتباهات اساسی که در مفهوم آن وجود داشت، اشاره میکردند. حتی در آن دوران مفهوم اتریوم محوریت بیشتری درباره یک ارز داشت. طی دیدار و مباحثه با افرادی که این ایده را داشتند، گذشت زمان آن را تغییر داد و شکل جدیدی به آن بخشید. پس از اینکه به زبان برنامهنویسی مدنظر دست یافتند، هر هفته روشهای جدیدی برای استفاده از آن به کار میبردند. در اواخر ژانویه ۲۰۱۴، تیم پروژه دریافت که ایجاد فضای ذخیرهسازی فایل در بستری غیرمتمرکز نسبتاً آسان است و مفاهیمی مانند رجیستری نام (Name Registery) را تنها با چندخط کد میتوان به وجود آورد. با روی هم انباشتهشدن موارد استفادههای جدید، ایده ویتالیک آرامآرام تغییر شکل داد و به اتریومی که امروز میبینیم، تبدیل شد.
در ژانویه سال ۲۰۱۴، به صورت رسمی آغاز به کار توسعه پلتفرم اتریوم اعلام شد. اعضای تیم اولیه توسعه پلتفرم ویتالیک بوترین، میهای آلیسی، آنتونی دیلوریو و چارلز هاسکینسون بودند.
در ژوئن سال ۲۰۱۴ بنیاد غیرانتفاعی اتریوم برای کمک بیشتر در توسعه پلتفرم تاسیس شد. مقر این بنیاد هماکنون در کشور سوئیس است.
در ماههای ژوئن و آگوست ۲۰۱۴، در طول فروش جمعی که اتر در ازای بیت کوین فروخته شد، تیم اتریوم بیش از ۳۱,۰۰۰ بیت کوین از جامعه ارزهای دیجیتال جمعآوری کرد. ارزش آن بیت کوینها در آن زمان چیزی نزدیک به ۱۸ میلیون دلار بود. در زمان فروش جمعی بیت کوین در محدوده ۶۵۰ دلار معامله میشد، اما پس از گذشت زمان قیمت بیت کوین سقوط شدیدی تجربه کرد و تیم پروژه باید با زیان از دست دادن میلیونها دلار روبرو میشد.
المپیک (Olympic) نام شبکه آزمایشی اتریوم بود که در ماه مه ۲۰۱۵ راهاندازی شد. بسیاری از کاربران تاریخ انتشار اتریوم را به انتشار المپیک نسبت میدهند. این شبکه اجازه آشنایی توسعه دهندگان با پلتفرم را میداد.
از اینجا به بعد بهتر است تا با مشاهده این ویدیو مفهوم فورک، هاردفورک و سافت فورک در بلاک چین آشنا شوید:
روند توسعه اتریوم به چهار مرحله تقسیم شد تا توسعه دهندگان بتوانند خود را با آن وفق دهند. فرانتیر (Frontier) اولین مرحله از این روند توسعه شبکه بود و اساس کلی اتریوم در آن ارائه شد. در این نسخه کاربران میتوانستند اتریوم خرید و فروش کنند، به استخراج اتریوم بپردازند و قرارداد هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز بسازند. فرانتیر رسما در تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۱۵ منتشر شد.
هوماستد اولین نسخه پایدار از اتریوم است که در تاریخ ۱۰ مارس ۲۰۱۶ روی بلاک شماره ۱,۱۵۰,۰۰۰ پیادهسازی شد. در هارد فورک هوماستد تضمین شد که شبکه اتریوم واقعا امن است و یکسری بهروزرسانیهای کلی روی آن اعمال شد.
یکی از ویژگیهای جالب بلاک چینها، سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAOs) است. به بیان ساده یک DAO قرارداد هوشمندی است که با آن میتوان یک فرایند سیستماتیک را به طور خودکار و بدون واسطهها انجام داد. برای ساخت DAO ابتدا گروهی از برنامهنویسان با کدهایشان مشخص میکنند که سازمان چگونه باید کار کند. زمانی که قرارداد هوشمند اجرا شد مردم میتوانند با خرید توکنها که نشان دهنده سهام آنها در سازمان است، در تعیین سرنوشت آن نقش داشته باشند. قرارداد هوشمند DAO شامل کدی است که چگونگی تصمیمگیری در آن را مدیریت میکند و توکن DAO ارز دیجیتال یا نرمافزاری است که به کاربران DAO اجازه رای دادن میدهد. به نوعی بیت کوین را میتوان اولین DAO موجود دانست زیرا کاربران قادر خواهند بود در این شبکه به تایید تراکنشها رای بدهند.
یک استارتاپ آلمانی به اسم Slock.it، یک قرارداد هوشمند DAO روی شبکه اتریوم ساخت که مردم را قادر میساخت دارایی خود را به صورت غیرمتمرکز به اشتراک بگذارند. این پروژه وقتی به مرحلهی فروش توکن رسید، تبدیل به موفقترین کمپین جمعآوری سرمایه اولیه دنیا شد و توانست ۱۵۰ میلیون دلار جذب کند.
کد پایهی DAO، عالی نبود؛ ضمن اینکه متن باز بوده و برای همه قابل رویت بود. در ۱۷ ژوئن، یک هکر ناشناس و یا گروهی از هکرها، باگی در سیستم پیدا کرده و شروع به جمعآوری پول از DAO و انتقال آن به یک DAO کپی کردند. پیش از اینکه جلوی او گرفته شود، ۵۰ میلیون دلار اتر دزدیده شد.
با وجود اینکه تنها یک باگ در کد موجب این از دست رفتن سرمایه شد، شهرت اتریوم و مفهوم DAO زیر سوال رفت. با انتشار این خبر عده کثیری از افراد در جامعه اتریوم تصمیم به ایجاد نوعی هارد فورک گرفتند تا به این وسیله اعتبار از دسترفته را بازگردانند.
هارد فورک، شکاف و انشعابی در بلاک چین یک ارز دیجیتال است که به طور کلی قوانین یک ارز را تغییر میدهد و بلاک چین جدیدی به وجود میآید. یک هارد فورک بهنوعی جدا شدن یک رویکرد توسط اعضای یک جامعه است که تصمیم میگیرند، دیگر پروتکلهای قبلی را در همان بلاک چین دنبال کنند. بهعبارتدیگر یک نسخه جدید از بلاک چین قبلی، هارد فورک نام دارد.
بدین ترتیب در بلاک ۱۹۲۰۰۰۰، یک هارد فورک برای اتریوم اتفاق افتاد. تا بدینوسیله بتوان سرمایههای از دست رفته سرمایه گذاران را به جیبشان بازگردانند.
به سبب این هارد فورک، شبکه اتریوم جدیدی به وجود آمد و شبکه قبلی اتریوم کلاسیک نام گرفت.
در تنجرین ویسل مفهوم گس (Gas) و بالا پایین شدن آن، برای پرداخت کارمزدها و هزینههای شبکه مطرح شد. همچنین توسعه دهندگان با بالا بردن هزینه برخی از فعالیتهای سنگین، توانستند با حملات دیداس (DDoS) به طرز فوقالعادهای مقابله کنند. این بهروزرسانی در بلاک شماره ۲,۴۶۳,۰۰۰ مصادف با ۱۸ اکتبر ۲۰۱۶ انجام شد.
اسپریوس دراگون دومین فورک اتریوم برای مقابله با حملات دیداس بود. در این هارد فورک که ۲۲ نوامبر ۲۰۱۶ پیادهسازی شد، آسیبپذیری شبکه اتریوم در مقابل حملات دیداس تقریبا به صفر رسید.
هارد فورک متروپلیس به دو هارد فورک بیزانس و قسطنطنیه تقسیم میشود اما اصلیترین بخش، قسطنطنیه است.
هارد فورک بیزانس (byzantium) که در اکتبر سال ۲۰۱۷ اجرا شد، با ۹ تغییر روی پلتفرم اتریوم همراه بود و سختی شبکه اتریوم را کاهش داد. همچنین راه برای پیادهسازی قسطنطنیه و تکمیل متروپلیس باز کرد.
هارد فورک قسطنطنیه (کُنستانتینوپول – Constantinople) مهمترین هارد فورک اتریوم طی سالهای گذشته خواهد بود که بعد از چند بار تعویق، قرار است نهایتا در ۲۷ فوریه ۲۰۱۹ پیادهسازی شود. این بهروزرسانی برای شبکه اتریوم و توسعه دهندگانی که قصد کوچ کردن از الگوریتم اثبات کار (ماینینگ) به اثبات سهام را دارند، قدم بزرگی خواهد بود. در این بهروزرسانی بزرگ که در نقشه راه اتریوم تعریف شده است، علاوه بر بهبود شبکه، پاداش بلاک از ۳ به ۲ کم خواهد شد و بمب سختی اتریوم به تاخیر خواهد افتاد.
به طورکلی پس از پیادهسازی قسطنطنیه و تکمیل هاردفورک مترو پلیس بهبودها و تغییرات زیر در شبکه اتریوم حاصل خواهد شد:
ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، در کنفرانس Devcon4 که ۳۱ اکتبر ۲۰۱۸، در شهر پراگ برگزار شد، از نقشه راه نسخه دوم اتریوم (Ethereum 2.0) رونمایی کرد و آن را یکپارچه خواند.
اتریوم ۲ نسخهای کاملا متفاوت از اتریوم فعلی خواهد بود. این نسخه از اتریوم شامل کسپر (Casper) برای رفتن به اثبات سهام، شاردینگ (Sharding) برای مقیاس پذیری (تراکنشهای سریع و ارزان) و ایوازم (eWASM) برای بهبود ماشین مجازی اتریوم و در نتیجه بهبود شبکه است. اتریوم ۲ در واقع همان مرحله سرینتی (Serinity) است که در نقشه راه اولیه اتریوم تعریف شده بود.
پیشنهاد میکنیم برای درک بهتر نحوه کار اتریوم ابتدا مقاله چگونگی کارکرد بیت کوین را مطالعه فرمایید اما در این قسمت به زبان ساده نحوه کار اتریوم را بررسی میکنیم. همانطور که گفتیم، اتریوم پلتفرمی برای اجرای قراردادهای هوشمند است. قراردادهای هوشمند برنامههایی هستند که توسط برنامهنویسان نوشته میشوند و به صورت غیرمتمرکز و بدون توقف، یک فرایند را به صورت هوشمند انجام میدهند. زبانی که با آن قراردادهای هوشمند را مینویسند، زبان برنامه نویسی سالیدیتی (Solidity) است.
قراردادهای هوشمند روی بلاک چین اتریوم پیادهسازی و اجرا میشود. اتریوم مانند بیت کوین، بلاک چین مخصوص خودش را دارد. مثل بیت کوین، در اتریوم هم شاهد یک بلاک چین عمومی هستیم یعنی همه اعضای شبکه اتریوم در تایید تراکنشها نقش دارند.
دفترکل بلاک چین روی کامپیوترهای هر کسی که به شبکه متصل شود، نگهداری میشود با این تفاوت که در بیت کوین فقط تاریخچه تراکنشها ذخیره میشود اما در اتریوم نودها از وضعیت قراردادهای هوشمند هم نگهداری میکنند. نودها همچنین چیزی به نام ماشین مجازی هم اجرا میکنند.
ماشین مجازی اتریوم (EVM)، یک نرم افزار کاملا تورینگ است و روی شبکه نودهای اتریوم اجرا میشود. این سیستم صرف نظر از زبان برنامه نویسی، به هر میزان که کاربر بخواهد زمان و حافظه در اختیارش قرار می دهد. ماشین مجازی اتریوم روند ایجاد برنامه های بلاک چینی را بسیار آسان تر و کارآمد تر از همیشه میکند. به جای اینکه برای هر برنامه یک بلاک چین ایجاد کنید می توانید از بلاک چین اتریوم برای هزاران برنامه استفاده کنید.
اتر (Ether) نام ارز دیجیتال اصلی شبکه اتریوم است. یکی از کاربردهای اتر استفاده به عنوان دارایی و انجام پرداختهای آنلاین میباشد اما هدف اصلی از ساخت این ارز ایجاد انگیزه برای فعالیت شبکه بوده است. مثل بنزین که سوخت خودروهاست، اتر هم سوخت شبکه اتریوم است و اگر نباشد هیچانگیزهای برای فعالیت شبکه وجود نخواهد داشت.
هزینههای شبکه مثل کارمزد تراکنشها با استفاده از اتر پرداخت میشود و ماینرها در ازای ساخت بلاک به عنوان پاداش اتر دریافت میکنند. اتر دارای ارزش بوده و در صرافیها خرید و فروش میشود.
برای مشاهده آموزش استخراج اتریوم به این لینک مراجعه کنید.
در سال ۲۰۱۷، سال شکوفایی ارزهای دیجیتال، قیمت اتریوم ۱۰,۰۰۰ درصد رشد داشت. بله درست است یعنی ۱۰۱ برابر. یعنی ۱۰۰ دلار در ابتدای ۲۰۱۷، و برداشت ۱۰,۰۰۰ دلار در انتهای ۲۰۱۷. اتفاقی که شاید هر قرن یکبار رخ دهد. در سال ۲۰۱۶ ارزش هر اتر کمتر از یک دلار بود.
پس از ژانویه ۲۰۱۸، قیمت اتریوم به روند نزولی شدیدی افتاد و امروز (۲۷ بهمن) که در حال نگارش این مقاله هستیم، اتریوم از بالاترین قیمتش در ۱۵۰۰ دلار، بیش از ۸۹ درصد سقوط کرده است. ارزش کل این ارز دیجیتال در اوایل سال ۲۰۱۷ به شدت به بیت کوین نزدیک شد و حتی برخی پیشبینی میکردند که این ارز دیجیتال بتواند در جدول ارزها از بیت کوین عبور کند.
هماکنون هر واحد اتریوم با قیمت حدود ۱۲۰ دلار معامله میشود. این رقم نشان دهنده این است که اگر اتریوم دوباره بتواند به بالاترین قیمت قبلی خود یعنی ۱۵۰۰ دلار برسد، حدود ۱۵ برابر رشد کرده است.
اتر یک ارز کاربردی است. بدیهی ست که هر چقدر کاربرد و پذیرش آن بیشتر شود، قیمت هم افزایش خواهد یافت. از اتریوم می توان برای هوشمند سازی فرایندها نهایت استفاده را برد. هر میزان که قراردادهای هوشمند اتریوم بیشتر مورد پذیرش نهادها قرار بگیرند، محبوبیت و کاربرد بیشتر و در نتیجه قیمت هم افزایش خواهد یافت.
برای ذخیره اتریوم نیاز به نرم افزارهایی به اسم کیف پول یا Wallet دارید. شما می توانید این کیف پول ها را روی کامپیوتر یا موبایل خود داشته باشید. هر کیف پول اتریوم شامل یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی است.
آدرس کیف پول مانند شماره حساب شماست و میتوانید مثلا برای دریافت اتریوم آن را در اختیار دوستتان قراردهید. کلید خصوصی یا همان Private Key به معنای تمام کیف پول شماست و نباید به هیچ وجه آن را در اختیار کسی قراردهید. با استفاده از کلید خصوصی کیف پول می توانید به مبالغ داخل کیف پول دسترسی کامل داشته باشید.
برای ارز محبوب اتریوم کیف پولهای بسیار زیادی توسعه داده شدهاند. شما میتوانید انواع این کیف پولها را در بخش کیفپولهای سایت ارزدیجیتال مشاهده کنید اما در این بخش تنها به معرفی چند مورد از مشهورترین کیفپولهای اتریوم میپردازیم. در این کیفپولها شما میتوانید علاوه بر اتر، تمام توکنهای مبتنی بر اتریوم را ذخیره و مدیریت کنید. همچنین میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره کیف پولهای اتریوم به این مقاله مراجعه کنید.
این کیف پول رسمی اتریوم است. وقتی Mist را نصب میکنید، باید تمام بلاک چین اتریوم را دانلود کنید و با نودها همگام شوید. استفاده از میست برای تازهکاران پیشنهاد نمیشود زیرا اجرای آن نیاز به دانلود کل دادههای بلاک چین و مشخصات سختافزاری مناسب دارد. برای دریافت میست میتوانید به سایت رسمی اتریوم مراجعه کنید.
مایاترولت (MyEtherWallet) پرکاربردترین کیف پول اتریوم است. این پلتفرم تحت وب بوده اما امنیت آن تضمین شده است زیر شما روی کلید خصوصی اتریوم از طریق سیستم خود، کنترل خواهید داشت. این برنامه با کد متن باز بوده و سرور آن توسط هیچ شخص سومی کنترل نمی شود و به شما اجازه نوشتن و دسترسی به قراردادهای هوشمند را میدهد. همچنین میتوانید از طریق این مرورگر با دسترسی به Trezor یا Ledger Nano S به موجودی خود دسترسی پیدا کنید یا کیف پول کاغذی بسازید.
این کیف پول یکی از امنترین گزینهها برای ذخیره اتریوم است. کلید خصوصی اتریوم بصورت آفلاین روی این دستگاه ذخیره میشود. بهترین چیز در مورد Ledger Nano S این است که همراه یک نمایشگر OLED عرضه میشود که به شما امکان کنترل تراکنش ها را میدهد. امنیت دستگاه به قدری بالا است که حتی شما میتوانید آن را روی یک کامپیوتر هک شده نیز استفاده نمایید.
ترزور (TREZOR) کیف پولی سخت افزاری است که در آگوست سال ۲۰۱۴ برای بیت کوین عرضه شد. ترزور را میتوان اولین کیف پول سختافزاری بیت کوین دانست. این کیف پول در عین قابلیتهای امنیتی یک کیف پول سرد ، راحتی استفاده را نیز، درست بهمانند کیف پولهای داغ، به ارمغان میآورد. با تهیه این کیف پول میتوانید علاوه بر بیت کوین و اتریوم چندین ارز دیجیتال دیگر را هم به صورت امن ذخیره کنید.
برای اتریوم کیف پولهای زیادی در بستر موبایل توسعه داده شده است که میتوان گفت در حال حاضر مطرحترین آنها کیف پول کوینومی است. این کیف پول کلیدهایتان را درون دستگاه نگه میدارد و اجازهی ذخیره ۱۸ کوین مختلف و ۲۱۴ توکن را به شما میدهد. در حال حاضر این کیف پول برای سیستمعامل اندروید و iOS در دسترس است. برای دانلود این کیف پول میتوانید به سایت رسمی آن مراجعه فرمایید.
از طریق سایتهای داخلی میتوان اتریوم را به صورت مستقیم با ریال خریداری کرد. اما با این حال بیشتر سایتهای داخلی در حال حاضر فقط بیت کوین میفروشند. همچنین باید توجه کنید که در صورت موجود بودن اتر در این سایتها، حتما باید از معتبر بودن سایت اطمینان حاصل کنید.
متداول ترین روش خرید اتر، مخصوصا برای کاربران ایرانی، خرید بیت کوین از سایت های ایرانی یا سایت معتبر لوکال بیتکوینز و سپس تبدیل بیت کوین خریداری شده در صرافی های معتبر خارجی به اتر است.
لیست صرافیهایی که اتریوم دارند را میتوان از سایت کوینمارکتکپ مشاهده کرد.
به زبان ساده، بیت کوین، یک ارز و پول دیجیتال و همچنین یک شبکه برای پرداختهای مستقیم و بدون واسطه است.
چیزی که بیت کوین را از دیگر پولهای پیش از خود متمایز میکند، غیر متمرکز بودن آن است. غیرمتمرکز بودن یعنی اینکه هیچکس نمیتواند به تنهایی کنترل شبکه را در دست داشته باشد و هیچ کس مالک اصلی آن نیست. هیچ بانک، موسسه، نهاد یا دولتی بیت کوین را کنترل نمیکند. در حقیقت کنترل بیت کوین به دست تمام کاربران آن است.
در روشهای سنتی برای انتقال پول، شما نیاز اعتماد به واسطهها و موسساتی مثل بانک دارید اما با بیت کوین میتوانید بدون نیاز به اعتماد به هیچ موسسه و نهادی، به تمام جهان و به صورت مستقیم و همتا به همتا پول (بیت کوین) ارسال کنید.
این نکته را به یاد داشته باشید که بیت کوین هیچگونه شکل و فرم فیزیکی ندارد و فقط به صورت دیجیتالی منتقل میشود.
از بیت کوین میتوان همانند پولهای رایج برای خرید کالا، تبادل و انتقال پول و همچنین مانند طلا برای سرمایهگذاری استفاده کرد. واحد اختصاری ارز بیت کوین، BTC است.
چند ویژگی عمده از بیت کوین که آن را با پولهای رایج متمایز میکند:
مهمترین مشخصه بیت کوین غیرمتمرکز بودن آن است. همانطور که گفتیم، هیچ فرد حقیقی یا حقوقی خاصی کنترل شبکه بیت کوین را در دست ندارد. بیت کوین توسط هرکسی که به شبکه وصل شود، کنترل میشود. هر کس در هر جای دنیا میتواند با کامپیوتر خود به شبکه بیت کوین متصل شود و برای کنترل شبکه حق رای خواهد داشت. این ویژگی باعث شد تا افرادی که به نهادهای مالی اعتماد ندارند، جذب بیت کوین شوند.
در روش سنتی، بانک یا نهاد مالی وظیفه تایید تراکنشها را بر عهده دارد و این یعنی که امکان جلوگیری و کنترل تراکنشها توسط آن نهاد محتمل است اما در بیت کوین از هیچ تراکنش صحیحی جلوگیری به عمل نخواهد آمد.
بیت کوین مشکل «دوبار خرج کردن» ( که در آن داراییهای دیجیتال میتوانستند کپی و دوباره خرج شوند) را با استفاده از تکنیکهای پیچیده رمزنگاری حل کرده است. در سیستمهای الکترونیکی سنتی، مشکل دوبار خرج کردن توسط بانکها حل شده است اما در بیت کوین که یک شبکه کاملا باز است، تراکنشها توسط تمام کاربرانی که به این شبکه متصل هستند، انجام میشوند.
برخلاف پولهای رایج (فیات – بدون پشتوانه) مانند دلار و یورو که به تعداد نامحدود چاپ و توسط دولتها صادر خواهند شد، تعداد واحدهای بیت کوین بیت کوین محدود است. در پروتکل بیت کوین مشخص شده است که بیت کوینها محدود باشند و تعداد آنها فقط ۲۱ میلیون واحد خواهد بود. از آنجایی که هر کسی که شبکه بیت کوین متصل میشود، پروتکل و قوانین را میپذیرد، پس از رسیدن بیت کوینها به عدد ۲۱ میلیون واحد، دیگرهیچ بیت کوینی استخراج نخواهد شد. این مسئله از نظر ریاضیات اثبات شده است.
واحدهای بیت کوین توسط سازمان متمرکز خاصی تولید و صادر نمیشوند. افرادی به نام استخراجکننده یا به اصطلاح ماینر (miner) میتوانند سخت افزارهای قدرتمند خود را برای حفظ امنیت شبکه بیت کوین به کار بگیرند. طی این فرایند بیت کوین تولید میشود و به عنوان پاداش به ماینرها تعلق میگیرد.
محدود بودن واحدهای بیت کوین موجب کمیابی، عدم تورم و ارزشمندی آن در طول زمان خواهد شد. به دلیل این ویژگی بیت کوین، افراد زیادی بیت کوین را به عنوان ابزاری برای سرمایهگذاری و ذخیره ارزش (مانند طلا) خریداری و نگهداری میکنند.
در سیستمهای پرداخت الکترونیکی سنتی، مشتریان معمولا نیاز به ثبت نام یا افتتاح حساب با مشخصات شناسایی خود دارند. اما در بیت کوین کاربران به نوعی نیمه ناشناس هستند. برای ارسال بیت کوین نیاز به ارائه مشخصات کاربری یا حتی ایمیل نیست. پروتکل بیت کوین بهگونهای طراحی شده که برای تایید تراکنشها شبکه نیاز به دانستن اطلاعات هویتی کاربران ندارد. در بیت کوین هرکاربر با کیف پول خودش شناسایی میشود.
تراکنشهای بیت کوین شفاف هستند یعنی هرکس که بخواهد میتواند یک تراکنش را پیگیری کند اما نه به این معنی که اطلاعات هویتی افراد مشخص شود و تنها میتوان آدرسهای هر کیف پول را مشاهده کرد.
با این حال صرافیهای بیت کوین، برای جلوگیری از فعالیتهای مجرمانه اقدام به احراز هویت از کاربران خود میکنند تا در صورت بروز هرگونه جرم با بیت کوین ها خریداری یا فروخته شده، بتوان آن را از طریق مراجع قانونی پیگیری کرد. به همین جهت بیت کوین روش خوبی برای جرائم یا پولشویی نخواهد بود.
هنگامی که یک تراکنش بیت کوین انجام شود، دیگر قابل برگشت نیست. در سیستمهای سنتی میتوان تراکنشها را دستکاری کرد اما زمانی که یک تراکنش در بیت کوین ثبت شد، آن تراکنش برای تمام اعضای شبکه ارسال میشود و به عنوان ثبت شده قرار میگیرد. از این رو دیگر هیچ کس نمیتواند آن تراکنش را برگشت بزند.
پس:
چه چیزی به بیت کوین این ویژگیها را داده است؟
بیت کوین روی یک پایگاه داده غیرمتمرکز به اسم بلاک چین فعالیت می کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بلاک چین می توانید به مقاله «فناوری بلاک چین چیست؟» مراجعه کنید اما به زبان ساده، بلاک چین یک دفترچه یادداشت دیجیتال است که اطلاعات میتوانند روی آن به صورت توزیع شده و غیرقابل تغییر، ثبت شوند.
این اطلاعات هر چیزی میتوانند باشند اما در بیت کوین، اطلاعاتی روی بلاک چین ثبت میشوند، تاریخچه تراکنشها هستند.
تاریخچه تمام تراکنشهای بیت کوین روی یک دفتر دیجیتال به نام بلاک چین ثبت میشود. هر کسی که به شبکه بیت کوین متصل میشود (که اصطلاحا نود – node نام دارد) یک کپی کامل از بلاک چین را دریافت میکند. هر تراکنشی که به بیت کوین ارسال میشود توسط این کامپیوترهای متصل به شبکه بررسی میشود و هر کامپیوتر به آن تراکنش رای میدهد. گروهی تراکنش را تایید میکنند و گروهی آن را غیرمعتبر میدانند. در نهایت با رای اکثریت مشخص خواهد شد که تراکنش معتبر است یا خیر.
اگر تراکنش توسط کامپیوترهای متصل به شبکه تایید شود روی برگهای به نام بلاک ثبت میشود و سپس بعد از گذشت یک زمان مشخص، این بلاکها به هم متصل میشوند و از بهم پیوستگی بلاکها، بلاک چین (در معنای لغوی به معنای زنجیرهای از بلاکها) پدید میآید.
از آنجا که بیت کوین یک ارز غیرمتمرکز است و برای ادامه بقا نیاز به توزیع و تایید تراکنش ها به صورت غیرمتمرکز دارد. استخراج یک نوع فرایند رقابتی است که در پروتکل بیت کوین به منظور ایجاد انگیزه برای پایداری شبکه و تولید بیت کوین جدید طراحی شده است. در این عملیات برای ثبت یک بلاک در بلاک چین، کامپیوترهای ماینر باید طی فرایند ریاضی پیچیده، معادلات ریاضی را حل کنند و هر کس که زودتر به جواب برسد، بیت کوین تولید شده و به عنوان پاداش به او تعلق میگیرد. این کار نیازمند داشتن سیستمهای سخت افزاری قدرتمند و برق است.
همچنین بخوانید: آموزش استخراج بیت کوین
به منظور حفظ شبکه و تاخیر در تولید واحدهای جدید بیت کوین، استخراج بیت کوین به مرور زمان سخت تر و سختتر میشود و پاداش استخراج کمتر میشود. در حال حاضر هر ده دقیقه ۱۲.۵ بیت کوین تولید میشود. تاکنون بیش از ۱۷ میلیون واحد بیت کوین استخراج شده است. پیشبینی میشود که استخراج تمام واحدهای بیت کوین تا سال ۲۱۴۰ طول بکشد.
در اواخر سال ۲۰۰۸، ابتدا گزارش عملکرد (WhitePaper) بیت کوین ارائه شد و سپس در سال ۲۰۰۹ رسما شبکه بیت کوین آغاز به کار کرد. در گزارش عملکرد بیت کوین، نام مستعاری به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) به عنوان سازنده این پروتکل به چشم میخورد. با این وجود، اکنون که بیش از ۱۰ سال از تولد بیت کوین میگذرد، هنوز هویت واقعی ساتوشی ناکاموتو مشخص نیست و فقط یک سری حدس و گمان نه چندان معتبر درباره آن وجود دارد.
ساتوشی ناکاموتو میتواند یک فرد حقیقی، یک گروه برنامه نویسی، یک دولت یا هر چیز دیگری باشد. گفته میشود که در زمان ساخت بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو در اولین روزهای استخراج این ارز دیجیتال برای خود حدود ۱ میلیون واحد بیت کوین برداشته است که با قیمت فعلی این ارز دیجیتال، رقم به شدت قابل توجهی است. با این میزان دارایی، اگر هویت او مشخص بود، امروزه به عنوان یکی از ثروتمندترین افراد جهان در نظر گرفته میشد.
با مراجعه به مقاله «ساتوشی ناکاموتو کیست؟» میتوانید در این مورد اطلاعات بیشتری کسب کنید.
قیمت بیت کوین مانند هر کالا یا پول دیگری با عرضه و تقاضا بالا و پایین می شود. با افزایش تقاضا برای بیت کوین، قیمت آن هم افزایش مییابد و با کاهش تقاضا، از قیمت آن کم میشود. بیت کوین ها به تعداد محدود ۲۱ میلیون واحد وجود خواهند داشت به همین دلیل کمیابی آن نقش بهسزایی در افزایش تقاضا دارد که با کمبود عرضه همراه است.
همچنین بخوانید: پشتوانه بیت کوین چیست؟
نوپایی بازار بیت کوین و عدم وجود قانونگذاری درست تا این زمان، موجب شده است تا این بازار به شدت پرنوسان و پرریسک باشد. نوساناتی که طی یک سال در بازار سهام رخ میدهد میتوانند در یک روز برای بیت کوین انجام شود. همچنین امکان دستکاری مصنوعی در بازار بیت کوین وجود دارد که ریسک سرمایهگذاری را دو چندان میکند.
در بحث ارزهای دیجیتال برای ذخیره ارز نیازی به افتتاح حساب در بانکها یا شرکتهای متمرکز ندارید. در این فضا خودتان بانک خودتان هستید. یک کیف پول ارز دیجیتال، ابزاری برای ذخیره، ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال است. کاربران بیت کوین میتوانند از انواع مختلف کیف پول بیت کوین استفاده کنند.
برای بیت کوین نسبت به نیاز کاربران، انواع مختلف کیف پول وجود دارد. کیف پولهای موبایل، کیف پولهای دسکتاپ، کیف پولهای تحت وب، کیف پولهای کاغذی و کیف پولهای سخت افزاری مهمترین انواع کیف پول هستند.
کیف پولهای موبایل، دسکتاپ، تحت وب و کاغذی رایگان هستند و کاربران میتوانند آنها را به راحتی دانلود و نصب کنند. اما کیف پولهای سخت افزاری به دلیل فیزیکی بودن، باید خریداری شوند.
کلاینت و کیف پول رسمی بیت کوین، بیت کوین کور (Bitcoin Core) نام دارد که کاربران را مستقیما به بلاک چین بیت کوین متصل میکند. استفاده از این کیف پول نیازمند دانلود بیش از ۱۲۰ گیگ اطلاعات و مشخصات قدرتمند سخت افزاری است که برای کاربران تازهکار پیشنهاد نمیشود.
در عوض گزینههای سادهتر و بسیار کم حجمتری برای کاربران تازهکار وجود دارد که پیشنهاد میشود از آنها استفاده کنید. شما میتوانید با مراجعه به سایت رسمی بیت کوین، معتبرترین کیف پولهای بیت کوین را نسبت به دستگاه خود (موبایل، دسکتاپ یا تحت وب) به صورت رایگان دانلود و نصب کنید.
برخی از نرم افزارهای کیف پول هم میتوانند به صورت همزمان، چند ارز دیجیتال مختلف را ذخیره کنند.
توجه داشته باشید که تراکنشهای بیت کوین بدون برگشت هستند و شبکه بیت کوین زیر نظر هیچ سازمانی قرار ندارند. به همین دلیل، حتما از کیف پول خود نسخه پشتیبان یا همان بکآپ تهیه کنید تا در صورت بروز هرگونه مشکل برای دستگاهی که کیف پول روی آن نصب است، بتوانید مبالغ خود را روی دستگاه دیگری بازیابی کنید. همچنین به هیچ عنوان رمزعبور یا کلید خصوصی کیف پول خود را در اختیار شخص دیگری قرار ندهید.
برای آشنایی با کیف پولهای بیت کوین و انواع آن میتوانید به دو پست «راهنمای جامع کیفپولها» و«بخش کیفپولها» مراجعه فرمایید.
خرید بیت کوین از سایتهای فروشنده بیت کوین و یا بهطور مستقیم از طریق افراد دیگر انجام میپذیرد. شما می توانید با روشهای مختلفی مانند کارتهای اعتباری، حسابهای اینترنتی و یا حتی با سایر ارزهای دیجیتال، از سایتها یا افراد حقیقی، بیت کوین خریداری نمایید.
برای خرید بیت کوین فرایند زیر را باید در نظر بگیرید:
۱- نصب کیف پول بیت کوین
۲- پیدا کردن فروشنده معتبر بیت کوین (سایت یا فرد حقیقی)
۳- انتقال پول به فروشنده و دادن آدرس کیف پول برای دریافت بیت کوینهای خریداری شده (بعضی از سایتها خودشان دارای کیف پول هستند)
۴- انتقال بیت کوین از فروشنده به کیف پول شما
فروشندههای معتبر در هنگام خرید بیت کوین با پولهای سنتی، از شما درخواست احراز هویت با مدارک شناسایی میکنند و دلیل آن هم این است که خطر کلاهبرداریهای احتمالی کاهش یابد. برای پی بردن به اینکه چرا احراز هویت در هنگام خرید بیت کوین مهم است، می توانید به این مقاله مراجعه کنید.
تاکنون دولت های زیادی از جلمه ایران درباره بیت کوین موضوع روشنی از خود بروز ندادهاند اما به صورت یک عرف، بیت کوین غیرقانونی نیست. بعضی از دستگاههای قضایی مانند چین و روسیه، ارزهای دیجیتالی را قانونی نمیدانند اما از نظر اجرایی عموم مردم میتوانند از بیت کوین استفاده کنند. البته به دلیل ماهیت خاص بیت کوین، به احتمال زیاد در آینده قوانین جامعه برای این حوزه تعیین خواهد شد.
بیت کوین نوعی پول است و پول هم مانند کالاهای دیگر، میتواند برای فعالیتهای مجرمانه مانند پولشویی یا خرید و فروش کالاهای غیرقانونی مورد استفاده قرار گیرد.
با این حال پیگیری جرائم انجام شده با بیت کوین غیرممکن نیست. یکی از نمونههای موفق در این زمینه، کشور ژاپن است. در ژاپن که حجم معاملات میلیارد دلاری بیت کوین و ارزهای دیجیتال در آن صورت میگیرد، دولت توانسته با ثبت صرافیها و ارسال بخشنامههای مالی به آنها از بروز پولشویی و کلاهبرداری جلوگیری کند.
طبق تحقیقات موسسه بزرگ آسیا نیکی (Nikkei Asian)، پروندههای مشکوک به پولشویی مربوط به ارزهای دیجیتال در ژاپن، نسبت به پولشویی با ارزهای سنتی، مانند سوزنی در انبار کاه است. به گزارش این بنیاد، طبق آمار رسمی اداره پلیس ژاپن، از آوریل تا دسامبر ۲۰۱۷، صرافیهای ارزهای دیجیتال، ۶۶۹ مورد مشکوک به پولشویی را گزارش دادهاند. این در حالی که است که در سال ۲۰۱۷ جمعاً حدود ۴۰۰,۰۰۰ گزارش پولشویی با ارزهای رایج، توسط پلیس بررسی شده است.
در کشورهای زیادی از جمله ایران قوانین مشخصی برای بیت کوین تعریف نشده است اما استفاده از بیت کوین برای مردم تقریبا در هیچ جای جهان به عنوان جرم مشخص نشده است مگر در فعالیتهای مجرمانه. در چند کشور مانند ایالات متحده، کره جنوبی، ژاپن ، هنگکنگ و مالزی صرافیهای بیت کوین به صورت قانونی و رسمی در حال فعالیت هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت قانونی بیت کوین در ایران میتوانید به مقاله «بیت کوین در ایران قانونی است؟» مراجعه کنید. همچنین پیشنهاد میکنیم با مراجعه به بخش «امنیت» سایت ارزدیجیتال از راهکارهای حفظ امنیت در فضای ارزهای دیجیتال آگاهی یابید.
از دیدگاه تئوری هر شبکه ای یک راه نفوذ وجود دارد که بیت کوین هم از این قاعده مستثنی نیست. روی کاغذ، هر نوع رمزنگاری قابل شکستن است. اما میتوان گفت که هک کردن شبکه و دوبار خرج کردن در بیت کوین با توجه به گستردگی فعلی آن تقریبا غیرممکن است. شبکه اصلی بیت کوین تاکنون هک نشده است و دوبار خرج کردن تاکنون در بیت کوین اتفاق نیفتاده است و احتمالا این اتفاق تا ابد رخ نخواهد داد.
کیف پولها و صرافیهای بیت کوین میتوانند هک شوند و تا به حال چندین هک بزرگ در این زمینه رخ داده است اما خود شبکه بیت کوین تاکنون هیچگونه مشکلی از بابت امنیت نداشته است. این موضوع را میتوان با اینترنت مقایسه کرد. هک شدن یک وبسایت روی اینترنت به معنای هک شدن خود اینترنت نیست.
همچنین بخوانید: هفت هک بزرگ تاریخ ارزهای دیجیتالی
چند راه محتلف برای هک کردن شبکه بیت کوین وجود دارد که مهمترین آن حمله ۵۱ درصد است. این حمله نیاز به تجهیزات ماینینگ قدرتمند دارد به طوری که بتوان بیش از ۵۰ درصد از قدرت پردازش شبکه را تصاحب کرد. به دلیل گستردگی شبکه بیت کوین و هزینه بالای حمله دوبار خرج کردن، هیچ انگیزهای برای این کار وجود ندارد و میتوان آن را تقریبا غیرممکن دانست.
یکی از دلایل اصلی توجه مردم به بیت کوین، رشد قیمت شدید این ارز دیجیتال در طول عمر ۱۰ ساله خود بوده است.
اگر در سال ۲۰۱۰ که قیمت هر واحد بیت کوین حدود ۱۰ سنت (۰.۱ دلار) ارزش داشت، معادل ۱,۰۰۰ دلار بیت کوین میخریدید، امروز بیش از ۴۰ میلیون دلار سرمایه داشتید. آگاهی عمومی درباره بیت کوین در سال ۲۰۱۷ که قیمت این ارز دیجیتال به ۲۰,۰۰۰ دلار رسید، تا حد بسیار بالایی افزایش یافت.
با نگاهی به تاریخچه قیمت بیت کوین متوجه میشوید که در طول ۱۰ سال از پیدایش بیت کوین، این ارز دیجیتال همواره اوجگیریهای بزرگی داشته و از سوی دیگر دچار سقوطهای بزرگی هم شده است. از این رو سرمایهگذاران باید همواره در مقابل ریسکهای زیاد سرمایهگذاری در بیت کوین آگاه باشند.
مسائلی مانند شرایط قانونگذاری، کاربردی شدن (پذیرش)، مسائل فنی، دستکاری بازار، پاداش استخراج و … میتوانند باعث تغییرات قیمت بیت کوین شوند.
۱- بیت کوین (BTC) یک ارز دیجیتال است که به صورت الکترونیکی منتقل و استفاده میشود.
۲- بیت کوین یک شبکه همتا به همتا و غیرمتمرکز است که هیچ نهاد یا سازمان مرکزی آن را کنترل نمیکند.
۳- تعداد واحدهای بیت کوین محدود به ۲۱ میلیون واحد است و تنها ۲۱ میلیون واحد بیت کوین وجود خواهد داشت. واحدهای بیت کوین طی فرایند استخراج تولید میشوند.
۴- بیت کوین توسط فرد یا گروه ناشناسی به اسم ساتوشی ناکاموتو ساخته شده است که تاکنون هویت واقعی او مشخص نیست.
۵- بیت کوین روی یک دفترکل غیرمتمرکز و توزیع شده به نام «بلاک چین» فعالیت میکند و تراکنشهای بیت کوین روی بلاکهایی در بلاک چین ثبت میشوند.
۶- در شبکه بیت کوین همه اعضای شبکه برای تایید تراکنشها حق رای دارند.
۷- بیت کوینها در نرم افزاری به نام کیف پول ذخیره،ارسال و دریافت میشوند.
۸- با بیت کوین مانند پول میتوان کالا و خدمات خریداری کرد یا مثل طلا برای سرمایهگذاری آن را نگهداری کرد.
۹- وضعیت قانونی بیت کوین در کشورهای مختلف هنوز شفافسازی نشده است اما برای مردم غیرقانونی نیست.
۱۰- بیت کوین به شدت پرنوسان است و سرمایهگذاری در آن میتواند دارای ریسک بسیاری باشد.
۱۱- از نظر امنیت شبکه بیت کوین تاکنون هک نشده است اما کیف پولها و صرافیها میتوانند هک شوند.
۱۲- خرید بیت کوین از سایتهای فروشنده بیت کوین و یا بهطور مستقیم از طریق افراد دیگر انجام میپذیرد.