طبق تحقیق و بررسی شرکتهای Pew Internet ، American Life Project و موزه Exploratorium برای تحقیقات و دسترسی به اطلاعات علمی در بیشتر کشورها اینترنت بعد از تلویزیون بیشترین آمار استفاده را دارد.
حدود 87 درصد از افرادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتهاند، اعلام کردند که برای تحقیقات علمی خود و همچنین دسترسی به اطلاعات علمی و پژوهشی از اینترنت استفاده میکنند. جالب توجه این که در مورد جوانان استفاده از اینترنت برای تحقیقات علمی بیش تر از تلویزیون است و اولین منبع علمی آنها برای انجام پژوهشهای علمی و دانشگاهی محسوب میشود. برای جوانان استفاده از اینترنت به عنوان منبع دسترسی به علوم حدود 32 تا 44 درصد بیشتر از تلویزیون است.
John B. Horrigan رییس و مولف اصلی این تحقیق و آمار از شرکت Pew Internet میگوید: خیلیها اینترنت را به عنوان یک دایرهالمعارف غولپیکر در همه زمینهها و موضوعات میدانند و مشخصا برای اطلاعت و تحقیقات علمی نیز همین بینش وجود دارد.
این تحقیق هم نحوه استفاده مردم از اینترنت را مورد مطالعه قرار میدهد و هم تاثیر اینترنت را بر ساختار علم و تحقیقات علمی مورد بررسی قرار میدهد.
شرکت Pew که بیشتر به دلیل مطالعات و تحقیقاتی که در مورد نحوه استفاده مردم از اینترنت برای رفع نیازهای مختلف ارایه کرده است هماینک بسیار معروف و شناخته شده است با همکاری موزه the Exploratorium ، یکی از اولین موزههایی است که در سال 1993 وبسایت ویژه خود را ارایه نموده است، در این تحقیق سعی کردهاند که نحوه استفاده مردم از اینترنت برای دسترسی آنلاین به مطالب و اطلاعات علمی را نشان دهند.
بیشتر افرادی که مطالعه قرار گرفتهاند ابراز داشتهاند که از اینترنت بیشتر زمانی در تحقیقات علمی خود استفاده میکنند که نیاز به اطلاعات بیشتری در زمینه موضوع مورد نظر داشته باشند. دو سوم از افراد مورد تحقیق در زمینه موضوعات خاص علمی ابتدا به سراغ اینترنت میرفتند و حدود 59 درصد نیز برای آگاهی از وضعیت و اطلاعات آب و هوا ابتدا به اینترنت مراجعه میکنند.
جالب است بدانید که بیشتر این افراد برای دسترسی به مطلب مورد نظر در ابتدا از موتورهای جستوجوی اینترنتی استفاده میکنند.
سهولت دسترسی اصلیترین دلیل افراد به استفاده از اینترنت به عنوان اولین منبع برای تحقیقات و مطالب علمی است. 71 درصد از افراد مورد مطالعه دلیل اصلی خود برای استفاده از اینترنت را سهولت دسترسپذیری آن به محتویات مختلف علمی بیان کردهاند.
از دیگر دلایل استفاده از اینترنت، لینکهای موجود در وبسایتهاست که سبب میشود افراد در هنگام استفادههای دیگر از اینترنت به اطلاعات و خبرهای علمی دسترسی پیدا کنند. حدود دو سوم (65%) این افراد اعلام کردهاند که در هنگام استفادههای دیگر از اینترنت به اطلاعات و خبرهای علمی دسترسی پیدا کردهاند.
استفاده مردم از اینترنت به عنوان منبعی برای اطلاعات علمی مانع مراجعه و بازدید آنها از موزههای موجود نشده است. 59 درصد کسانی که از طریق اینترنت به منابع علمی مانند علوم موزهها، باغوحش، آکواریم، موزه تاریخ طبیعی، موزه علمی فناوری و یا تلسکوپها دسترسی داشتهاند به خود این اماکن نیز مراجعه کردهاند.
بیشتر افراد در اینترنت به اخبار علمی مراجعه میکنند در حالی حدود 49 درصد از افراد مورد تحقیق از وبسایتهای تخصصی علمی مانند وبسایت Smithsonian یا NationalGeographic.com مراجعه میکند. همچنین یک رابطه دو طرفه بین دسترسی به منابع علمی از طریق اینترنت و مکانهای علمی وجود دارد: یعنی کسانی که به موزهها و یا سایر مکانهای علمی مراجعه میکنند در اینترنت به دنبال اطلاعات جامعتری از آن علوم میگردند و برعکس کسانی که از اینترنت اطلاعات علمی خاصی را بررسی میکنند به مکانهای مورد نظر برای آشنایی بیشتر مراجعه میکنند.
78 درصد کسانی که از اینترنت به عنوان منبع دسترسی به اطلاعات و اخبار علمی استفاده میکردند اعلام کردند که بیشتر و در اکثر مواقع اکتشافات علمی جدید را از طریق اینترنت پیگیری میکنند یعنی حدود 58 درصد کل افراد مورد مطالعه در اینترنت بیشتر به اکتشافات جدید علمی مراجعه میکنند.
این تحقیق همچنین میزان استفاده از منابع علمی گوناگون توسط افراد را مورد بررسی قرار داده است و نظرات مردم را در مورد موضوع علمی که از طریق اینترنت مورد بررسی قرار میدهند بررسی نموده است.
و در نهایت حدود 48 درصد کل افراد مورد تحقیق و همچنین 33 درصد از کسانی که اینترنت را به عنوان منبع تحقیات علمی خود استفاده میکنند در مورد اهمیت علم معقتدند که داشتن یک جامعه پویا و قدرتمند نتیجه برتری علمی و اکتشافات جدید علمی است. همچنین حدود 43 درصد افراد مورد مطالعه و 27 درصد افراد آنلاین معتقدند که پژوهشهای علمی اصلیترین و حیاتیترین نقش را در بهبود زندگی انسانها بازی میکند
آشنایی شبکه مبتنی بر Thin Client، شبکهای مبتنی بر سرور است که تقریباً کلیه پردازش ها در آن توسط این سرور صورت میپذیرد. کلیه برنامههای کاربردی روی سرور اجرا شده و توسط Clientها قابل استفاده هستند. واژه thin در این تکنولوژی، به دلیل حجم پایین پردازشی است که توسط Clientها صورت میپذیرد. در مقابلِ این تکنولوژیFat Clientها مطرح میباشند که کلیه پردازشها را روی Client انجام میدهند. به طور کلی ساختار شبکه های مبتنی بر Thin Client از یک سرور با قدرت بالا و تعدادی Client تشکیل شده است که کارآیی محدودی دارند.
(Windows NT Terminal Server Edition (NT TSE ، یا ویندوز باشد. علاوه بر سیستمعامل، بر روی هر یک از این سرورها یک نرم افزار کنترلی وجود دارد که فعالیتهای Clientها را کنترل مینماید. بسیاری از این نرم افزارهای کنترلی به صورت رایگان عرضه میشوند و معمولاً توسط شرکتهای نرمافزاری، تولید میگردند.
کاربردها این شبکهها در بسیاری از سازمانها مورد استفاده قرار می گیرند. اما بزرگترین مشتریان این شبکهها، بانکها، آژانسهای هوایی و سازمانهایی هستند که دارای شعبات متعدد میباشند. امروزه از این تجهیزات برای تجهیز مدارس نیز استفاده میشود. با توجه به این نکته که سیستمهای Thin Client دارای هارددیسک نمیباشند و امکان download کردن نرمافزار نیز روی آنها وجود ندارد، هیچ نوع ویروسی نمی تواند سیستم را مورد حمله قرار دهد. به این ترتیب امنیت این نوع سیستم ها تضمین شده میباشد. ارتقاء و نگهداری Thin Clientها بسیار ساده و مقرون به صرفه است. زیرا برای ارتقاء شبکه لازم است فقط سرور مربوطه را upgrade نمود.
مزایا و معایب مدیریتپذیری، هزینه پایین، امکان کنترل ونظارت و مواردی از این دست از جمله مزایای اینگونه از شبکهها میباشند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
مدیریت پذیری
در این شبکه فقط کافی است سرور مدیریت گردد. جهت رفع نقایص احتمالی نیز سرور اصلی مد نظر می باشد.
امنیت
در سیستمهای Thin Client به علت عدم وجود نقطه ورود به شبکه، عدم امکان download کردن نرمافزار از اینترنت و نصب آن بر روی Clientها و همچنین عدم وجود هارددیسک، ویروسی شدن سیستمها غیرممکن است. همچنین با استفاده از امکانات سیستم مدیریتی و کنترلی موجود بر روی سرورها میتوان دسترسی کاربران را نیز به نحو مطلوب محدود نمود.
کنترل و نظارت
کاربران شبکههای Thin Client نمیتوانند applicationهای خود را بر روی Client نصب نمایند همچنین قادر به تغییر پیکربندی سیستم نیز نمیباشند.
هزینه سخت افزاراین تجهیزات از PCها به مراتب ارزانتر میباشند. به علاوه به دلیل عدم وجود قطعات جانبی، کمتر دچار خرابی می شوند. نکته قابل ذکر در این در نتیجه هزینه نگهداری این تجهیزات نیز کمتر است.
سهولت ارتقاء
برای اضافه کردن ترمینالهای جدید به شبکه، فقط کافی است از طریق نرم افزار مرکزی که روی سرور نصب شده نرم افزار کنترلی را روی Client جدید نصب نمود. در صورت خرابی نیز میتوان به راحتی ترمینال مورد نظر را از شبکه خارج نمود.
ذخیره انرژی
در مقایسه با کامپیوترهای شخصی، این سیستمها انرژی کمتری مصرف می نمایند. در این سیستمها به علت پردازش پایین، توان مصرفی آنها در حدود ده الی بیست وات در ساعت میباشد. در حالی که توان مصرفی یک کامپیوتر از نوع PC در حدود 250 وات در ساعت می باشد.
اما معایب استفاده از این کلاینتها را میتوان اینگونه برشمرد:
عدم انعطاف پذیری
در صورتی که نرم افزاری بر روی سرور نصب نشده باشد، کاربران نمی توانند از آن استفاده نمایند.
وابستگی به سروربا توجه به ساختار Thin Client، لازم است سرور از امنیت بالایی برخوردار باشد. زیرا در صورت از کار افتادن سرور، شبکه به طور کامل مختل خواهد شد. در نتیجه برای جلوگیری از این امر، روشهای مختلفی جهت ایجاد redundancy نرم افزاری و سختافزاری استفاده می شود. مکانیزمهای متفاوت Failover نیز برای پردازندهها و پایگاه داده مورد استفاده قرار میگیرد. امکان Load balancing سختافزاری و نرمافزاری نیز برای این سرورها از موارد ضروری می باشد که همه اینها قیمت سرور موردنظر را به شدت بالا میبرد.
پهنای باند
مانند سایر شبکه های کامپیوتری، پهنای باند این شبکه نیز وابسته به تعداد Clientها می باشد. با توجه به انجام کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور، ترافیک این شبکه بسیار بالا است. زیرا کلیه دستورات پردازشی باید به سرور منتقل شده و نتایج به Clientها تحویل گردند.
کمبود فضای حافظه
با توجه به ساختار این سیستم ها امکان استفاده از هیچ نوع حافظه جانبی نظیر انواع دیسک ها وجود ندارد.
استفاده از تجهیزات جانبی
در این نوع شبکهها تجهیزات جانبی محدود میباشند. تجهیزاتی نظیر دوربینهای دیجیتال یا تجهیزات تصویری را نمیتوان به این ترمینالها متصل نمود. اما در حال حاضر انواعی از ترمینالها وجود دارند که پورت های مختلفی را پشتیبانی میکنند.
امکانات ضعیف پشتیبانی از مالتی مدیا
برنامههای کاربردی که نیاز به پردازشهای تصویری زیاد دارند، روی این شبکهها به خوبی کار نمیکنند. زیرا کلیه فرآیندهای پردازشی توسط سرور مرکزی صورت می گیرد که در صورت تخصیص پردازنده به applicationهای مالتی مدیا، کارآیی شبکه به شدت کاهش می یابد. پیشرفت هایی که در زمینه تکنولوژی های پردازنده ها و سرورها صورت پذیرفته است، تا حدودی این قبیل مشکلات را کاهش داده است. اما هنوز هم عدم پشتیبانی از این چنین کاربردهایی از نقاط ضعف Thin Clientها محسوب می گردد.
انواع Thin Client همانگونه که اشاره شد این سیستم ها نیز انواع مختلفی دارند که با توجه به میزان پردازشی که توسط Clientها و سرور صورت می گیرد از یکدیگر متمایز میگردند. در ادامه تعدادی از انواع این سیستم ها معرفی می گردند.
Ultra thin client در این سیستم کاربر یک صفحه کلید، ماوس و مانیتور دارد. کلیه پردازشی که توسط Clientها در این سیستم انجام می شود پردازش ورودی صفحه کلید، ماوس و خروجی روی مانیتور میباشد و سایر پردازشها توسط سرور انجام میشود. ترمینالهای ویژهای از این نوع، امکان پردازش کارتهای هوشمند را نیز دارند.
(Windows Based Terminal (WBT این ترمینالها خود بر دو نوع هستند:
1- ترمینالهای استانداردی که از پروتکلهای (RDP (Remote Desktop Protocol مایکروسافت یا Citrix ICA (Independent Computing Architecture) استفاده می نمایند.
2- ترمینالهایی که از سیستم عاملهای نوشته شده توسط یک سازنده خاص (برای Clientهای خاص) استفاده می نمایند. البته این سیستمها از پروتکلهای استاندارد نیز پشتیبانی مینمایند.
عمده ترین شرکت هایی که این نوع ترمینالها را تولید می کنند عبارتند از: NCD ،Wyse ،Neoware و Compaq
در رابطه با این نوع ترمینالها نکته قابل ذکر این است که مجموعهای ازPC ها نیز وجود دارند که با محدود کردن عملکردشان میتوان از آنها در شبکههای Thin Client استفاده نمود. از این PCها برای مواردی که کاربردهای چندرسانهای در شبکهها وجود دارد استفاده می شود. مثلاً به این ترتیب پردازشهای تصویری و صوتی توسط خود Client انجام می شود.
Internet terminal
این ترمینالها مرورگرهای اینترنت را به طور توکار ضمنی همراه دارند.
Low spec PC solution به علت عدم نیاز به پردازش توسط Clientها میتوان از PCهایی که از رده خارج شدهاند نیز برای ایجاد شبکههایThin Client استفاده نمود. از این راهحل بیشتر در مدارس استفاده می شود.
Tubby client
این نوع Clientها در حقیقت PCهایی میباشند که خود دارای سیستم عامل و applicationهایی مستقل هستند این PCها با استفاده از یک نرم افزار امکان اتصال به شبکه Thin Client را نیز دارند. به ترتیب میتوانند از application هایی که روی سرور موجود میباشند نیز استفاده نمایند.
Disabled PC solution
در این نوع از ترمینالها، از امکانات موجود در PCها نظیر Floppy disk و CD استفاده نمیشود. و به اصطلاح آنهاDisable میشوند. البته این روش برای مدت زمان طولانی روش مناسبی محسوب نمی شود. در صورتی که از این شبکه در کنار یک شبکه استاندارد استفاده شود، راهحل بهینهای است.
Blade PC architecture
از این ساختار برای Clustering یا خوشهبندی استفاده میشود. در ساختار Blade PC از PCها به عنوان سرور استفاده می شود. این سرورها در یک محل به صورت متمرکز گردآوری شده و یک سرور مدیریت، کلیه PCها را کنترل می نماید و ترافیک را میان آنها تقسیم مینماید. کلیه اجزای جانبی نظیر صفحه کلید، ماوس و مانیتور کاربران از طریق یک ارتباط استاندارد (به طور مثال 5-Cat) به PCها متصل میشود. البته این راه حل بسیار گران بوده و در عین حال ساختار مدیریتی پیچیدهای نیز دارد.
پروتکلهای ارتباطی همان گونه که ذکر شد، دو پروتکل مطرح در این زمینه وجود دارند.
پروتکل Citrix ICA: پروتکلی است محصول شرکت Citrix که به Clientها این امکان را میدهد تا با سرور مرکزی ارتباط برقرار نمایند. با استفاده از این پروتکل بسیاری از applicationهای تحت ویندوز قابل اجرا هستند.
پروتکل RDP: این پروتکل که توسط شرکت مایکروسافت توسعه داده شده، نیز یک پروتکل ارتباطی است که امکان برقراری ارتباط میان سرور و Clientها را میسر می سازد.
نتیجهگیری در این نوشتار با نوع دیگری از شبکه سازی مبتنیبر فناوری Thin Clientها آشنا شدید. شبکههایی که تمرکز اصلی آن بر روی سرور بوده و کلاینتها با حداقل توان پردازشی در اختیار کاربران قرار میگیرند. کاربر عمده این قبیل شبکهها، با توجه به معایب و مزایای گفته شده، مکانهایی نظیر آژانسهای هواپیمایی، بانکها و مراکز آموزشی میباشند.
در چند دهه اخیر تکنولوژی مدرن اطلاعات بر موقعیت و عملکرد بسیاری از جوامع، سازمانها و افراد اثرات قابل ملاحظهای گذاشته و به موازات پیشرفتهای شگرفی که در این زمینه بوجود آمده است، سرنوشت جوامع، سازمانها و افراد هر روز بیش از گذشته به این فناوری مدرن گره می خورد .بدیهی است که در چنین موقعیتی ،شناخت تاثیرات فناوری اطلاعات اهمیت فزاینده ای یافته است .با توجه به این واقعیات باید گفت که فناوری اطلاعات یکی از عوامل مهم محیطی به شمار می آید که بر موقعیت ، عملکرد و سرنوشت جوامع، سازمانها و افراد اثرات جدی می گذارد.
● مقدمه
بحث در مورد تاثیر فناوری اطلاعات بر افراد، سازمانها و جامعه موضوع تازهای نیست و از ابتدای پیدایش و گسترش فناوری اطلاعات این موضوع مورد بحث قرار گرفته است.
هنوز هم افرادی وجود دارند که معتقدند بشر به وسیلة تکامل تکنولوژی تهدید شده است. ما در یک ارتباط حیاتی با تکنولوژی قرار داریم. با وجود این، باید در مورد اثرات آن بر خود به عنوان افراد و به عنوان اعضای سازمانها و جامعه آگاه باشیم.
بدین جهت در ادامه این نوشتار تاثیر فناوری اطلاعات بر سازمانها، افراد و جامعه بحث خواهد شد.
● سازمانها و فناوری اطلاعات
استفاده از رایانه و فناوری اطلاعات برخی از تغییرات را در سازمانها ایجاد کرده است. این تغییرات در حوزه هایی مثل ساختار، اقتدار، قدرت، محتوای شغل، سلسله مراتب شغلی کارکنان، نظارت و شغل مدیران دیده می شود. خلاصه ای از این مباحث در ادامه توضیح داده می شود.
● سلسله مراتب سازمانی
فناوری اطلاعات برای افزایش بهرهوری و کارایی ، حیــــطه کنترل گستردهتر و کـــاهش تعداد متخصصان را مجاز میداند. فناوری اطلاعات به سازمانها اجازه می دهد تــا دانش متخصصان را تحت کنترل درآورد و نیاز به تخصصــهای فنی را در سازمان کاهش می دهد. این منطقی است کــه پس از اینکه سطــــوح مــدیریتی در سازمانها کمتر شد، در آن ســـازمانها به مدیران صفی و ســـتادی کمتری نیاز خواهد بود. این روند بیشتر به وسیله پدیدة کاهش یا کوچک شدن اندازة مدیریت میانی نمایان میشود.
● نسبت کارکنان یقه آبی به کارکنان یقه سفید
با جایگزین شدن رایانهها به جای شغلهای دفتری، از آنجایی که نیاز به متخصصان سیستمهای اطلاعاتی بیشتر میشود، نسبت کارکنان یقه سفید به یقه آبی در چنین سازمانهایی بیشتر میشود.
● واحدهای ویژه
تغییر دیگر در ساختار سازمانی، امکان ایجاد یک مرکز تکنولوژی، یک مرکز تجارت الکترونیک، یک بخش سیستمهای پشتیبانی تصمیم و یا یک بخش سیستمهای هوشمند است. بدین ترتیب واحدهای ویژه ای جهت مدیریت اطلاعات و فناوری اطلاعات در سازمان ایجاد میشود.
● تمرکز قدرت یا اختیار
اینکه آیا استفاده گسترده فناوری اطلاعات منجر به تمرکز یا نبود تمرکز در عملیات کسب و کار و مدیریت خواهد شد یا نه ممکن است به فلسفه مدیریت عالی بستگی داشته باشد. هر چه میزان کنترل و تاثیر کارکنان رده پایین سازمان بر فرایند تصمیم گیری در سازمان بیشتر باشد، میتوان نتیجه گرفت که تمرکز در سازمان کمتر شده است و اگر با بکارگیری فناوری اطلاعات در سازمان ،میزان کنترل و تاثیر مدیران بر فرایند تصمیم بیشتر شود،تمرکز بیشتر خواهد بود.بنابر این نمیتوان در این مورد یک الگوی مشخص و واضح ارائه داد.
● قدرت و موقعیت
با توجه به اینکه اطلاعات یک منبع قدرت است، با ورود سیستم های اطلاعاتی در سازمان میزان اطلاعات تحت کنترل افراد تغییر خواهد کرد و بدین ترتیب قدرت افراد (قدرت ناشی از اطلاعات) تغییر خواهد کرد.
● محتوای شغل
یکی از اثرات فناوری اطلاعات بر محتوای برخی مشاغل هم در سازمانهای دولتی و هم در سازمانهای خصوصی است. تغییرات در محتوای شغل هنگامی رخ میدهد که کار طراحی مجدد شود و از آنجایی که با ورود و توسعه فناوری اطلاعات ،ماهیت برخی از فعالیتهای سازمان تغییر میکند، طراحی مشاغل تغییر کرده و به تبع آن محتوای شغل نیز تغییر خواهد کرد.
● تغییرات در شرایط احراز شغل و آموزش
با توجه به اینکه فعالیت با فناوری اطلاعات،فنون جدید کاری را میطلبد، شرایط احراز شغل و آموزش کارکنان نیز بدبن دلیل تغییر خواهد کرد.زیرا مهارتهای سابق کارکنان پاسخگوی این نیازها نخواهد بود.
● تغییرات در نظارت
این حقیقت که کار کارکنان به صورت خطی (online) انجام و به صورت الکترونیک ذخیره می شود، احتمال و امکان نظارت بیشتر را فراهم می کند. فناوریهای اطلاعات در واقع وسیله ای برای تسهیل کنترل و نظارت هستند.
● تاثیر بر جابهجایی شغلی
یک مبحث جالب توجه تحرک شغلی یا جابهجایی شغلی است. امروزه شما می توانید در یک وب سایت مقدار پولی را که به یک شغل در هر مکانی پرداخت می شود را پیدا کنید. استفاده از ویدئو کنفرانس برای مصاحبه ها و عاملان یا نمایندگان هوشمند برای یافتن شغلها و کارکنان جدید، احتمالا ترک خدمت کارکنان را افزایش می دهد.
● تاثیرات دیگر فناوری اطلاعات بر سازمان
فناوری اطلاعات احتمالا تاثیرات زیر را نیز بر سازمان خواهد داشت.
ـ اتوماسیون تصمیمات عادی.
ـ نیاز کمتر به تخصص برای برخی تصمیمات.
ـ اتکای کمتر به متخصصان برای حمایت از مدیران عالی.
ـ قدرت و اختیار دادن به سطوح میانی و پایین مدیریت به خاطر پایگاههای دانش .
ـ تصمیم گیری به وسیله کارکنان غیر مدیریتی.
ـ توزیع مجدد قدرت میان مدیران و انتقال قدرت به پایین سازمان.
ـ پشتیبانی الکترونیک از تصمیمات پیچیده ( وب سایت، عاملان هوشمند، سیستمهای پشتیبانی تصمیم).
برخی مدیران گزارش می دهند که کامپیوتر به آنها زمان بیشتری می دهد تا به بیرون از دفتر کارشان بروند و بیشتر در جریان امور قرار بگیرند. آنها همچنین دریافتند که آنها می توانند زمان بیشتری برای فعالیتهای برنامه ریزی صرف کنند. جنبه دیگر چالش مدیریت در توانایی فناوری اطلاعات در حمایت از فرایند تصمیم گیری قرار دارد. فناوری اطلاعات می تواند فرایند تصمیم گیری و حتی سبکهای تصمیم گیری را تغییر دهد. برای مثال جمع آوری اطلاعات برای تصمیم گیری خیلی سریعتر صورت خواهد گرفت. عاملان یا نمایندگان هوشمند وب محور می توانند محیط را بررسی و اطلاعات را تفسیر کنند. روندهای فناوری اطلاعات زمان مورد نیاز برای کامل کردن هر گام در فرایند تصمیم گیری را کاهش می دهد.
تاثیر احتمالی دیگر بر روی شغل مدیران می تواند تغییر در الزامات رهبری باشد. چیزی که به طور عمومی ویژگیهای خوب رهبری محسوب می شود، ممکن است با استفاده از فناوری اطلاعات به طور قابل ملاحظه ای تغییر داده شود. برای مثال هنگامی که ارتباطات رودر رو یا چهره به چهره به وسیله پست الکترونیک و کنفرانس کامپیوتری جایگزین میشود، ویژگیهای رهبری که به ظاهر و لباس نسبت داده میشود، حداقل می شود.
● کار و فناوری اطلاعات
سیستمهای اطلاعاتی به راههای مختلف بر افراد تاثیر می گذارند. چیزی که برای یک فرد مزیت است، برای دیگری ممکن است این چنین نباشد. برخی شیوه هایی که فناوری اطلاعات ممکن است افراد، ادراکات و رفتارشان را تحت تاثیر قرار دهند، در این بخش از نوشتار بررسی خواهند شد.
● تاثیر بر رضایت شغلی
اگر چه برخی شغلها ممکن است به وسیله فناوری اطلاعات به طور اساسی خیلی غنی شوند، شغلهای دیگر ممکن است خیلی تکراری و کمتر رضایت بخش بشوند.
برای مثال در ابتدای سال ۱۹۷۰، محققان پیش بینی کردند که سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر کامپیوتر نظر یا رای مدیریتی را در تصمیم گیری کاهش می دهند و بنابراین مدیران ناراضی ایجاد می کنند.
● فاقد صفات انسانی کردن
یک انتقاد غالب در مورد سیستمهای پردازش داده های سنتی، اثر منفی بالقوه آنها بر شخصیت ( فردیت) افراد است. آنها فعالیتهایی را که کامپیوتری می شوند را فاقد صفات انسانی و فاقد شخصیت میکنند. برخی از افراد احساس میکنند که به خاطر کامپیوتری شدن فاقد هویت و صفات انسانی هستند. از طرف دیگر برخی افراد آنقدر به وب معتاد می شوند که فعالیتهای روزمره و منظمشان را در محل کار یا خانه از قلم می اندازند و مشکلات سازمانی و اجتماعی جدیدی ایجاد می کنند.
● اثرات روانی
اگر افراد تشویق شوند تا از محل زندگیشان خرید کنند و در همانجا کار کنند، اثرات روانی بدی مثل افسردگی و تنهایی بهوجود می آید. در بعضی از کشورها، این طبیعی است که بچه ها در خانه از طریق فناوری اطلاعات به مدرسه بروند، اما فقدان تماس و ارتباط اجتماعی می تواند توسعههای اخلاقی، شناختی و اجتماعی شان را آسیب بزند.
● تشویش اطلاعاتی
یکی از تاثیرات منفی عصر اطلاعات اضطراب یا تشویش اطلاعاتی است.
دیگر اشکال تشویش اطلاعاتی عبارتند از:
۱) تشویش در مورد ناتواناییهایمان در نگهداری حجم داده ها.
۲) تشویش در مورد کیفیت اطلاعات در دسترس بر روی وب. این اطلاعات اغلب به روز نیستند و ناقص هستند.
۳) منابع «برخط» زیاد.
۴) تشویش در مورد اینکه خیلی خوب آگاهی داده نمی شود یا خیلی دیر آگاهی داده می شود.
بین ۶۰ تا ۸۰ در صد افرادی که اطلاعات خاصی را بر روی وب جستجو می کنند، نمی توانند آنچه را که می خواهند پیدا کنند. این مسئله همچنین بر تشویش اطلاعات می افزاید. زیرا هنگامی که داده ها خیلی زیاد باشند، تفاوت بین داده و اطلاعات و حقیقت و دانش، مبهم می شود. برای برخی کاربران اینترنت، تشویش از حجم بیش از اندازه اطلاعات ناشی می شود که ممکن است بی خوابی، خواب کم یا ناکافی را موجب شود.
● تاثیر بر ایمنی و سلامتی
رایانهها و سیستمهای اطلاعاتی بخشی از محیط شغل هستند که ممکن است بهطور معکوسی بر ایمنی و سلامتی افراد اثر بگذارند. در ادامه این اثرات را مطرح می کنیم:
الف) استرس شغلی
افزایش در حجم کار و یا مسئولیتها می تواند استرس شغلی را افزایش دهد.اگرچه رایانه ای کردن به سازمانها به وسیله افزایش بهره وری سود می رساند، همچنین موجب افزایش حجم کاری نیز می شود. برخی کارکنان احساس می کنند که در حجم بیشتری از کار غوطه ور شده اند و احساس تشویش در مورد شغل و عملکردشان میکنند. این احساسات تشویش می تواند به طور معکوسی بر بهره وری کارکنان تاثیر بگذارد. مدیران می توانند به وسیله توزیع مجدد حجم کار میان تعداد بیشتری از کارکنان استرس شغلی ناشی از این مسئله را کاهش دهند.
ب) نمایش تصویری
ظهور ترمینالهای نمایش تصویری میتواند بر بینایی افراد تاثیر منفی بگذارد.
ج) آسیبهای ناشی از فشار کارهای تکراری
یکی ازدیگر خطرات بالقوه ایمنی و سلامت، آسیبهای ناشی از فشار کارهای تکراری مثل کمر درد، کشش ماهیچه در مچ دست و انگشتهاست که این نوع از آسیبها مربوط به استفاده بلند مدت از صفحه کلید است.
● اجتماع و فناوری اطلاعات
تاثیرات اجتماعی فناوری اطلاعات میتواند خیلی گسترده و وسیع باشد. این بخش چندین تاثیر نمایان را بررسی میکند:
▪ فرصتهایی برای افرادمعلول
انسجام تکنولوژیهای هوش مصنوعی مثل تشخیص بصری وگفتاری در درون کامپیوترها و بویژه در درون سیستمهای اطلاعاتی وب محور، می تواند فرصتهای استخدام جدیدی را برای افراد معلول ایجاد کند.برای مثال آنهایی که نمیتوانند تایپ کنند قادر هستند تا از کیبورد صـــــدایی ( Voice-Operated) استفاده کنند و آنهایی که نمی توانند مسافرت کنند، می توانند در خانه کار کنند.
▪ پیشرفتهایی در حفظ سلامتی
فناوری اطلاعات پیشرفتهای مهمی در حفظ سلامتی در دامنه ای از تشخیص بهتر و سریعتر تا تحقیق و توسعه داروهای جدید، برای مراقبت دقیقتر بیماران بد حال داشته است.
▪ مبارزه با جرائم دیگر و کاربردها
کاربردهای کامپیوتر می تواند به راههای مختلف به جوامع سود برساند. در اینجا به برخی از این کاربردها اشاره می شود. برای مثال:
ـ هشداردهندههای الکترونیک و کامپیوترها از حجم ترافیک در برخی شهرها میکاهند.
ـ تصویر پردازی الکترونیک توان جستجو برای بچه های گم شده را ارتقا می دهد.
● نتیجه گیری
با توجه به موضوعات مطرح شده درنوشتار حاضر ،میتوان اینگونه نتیجه گرفت که فناوری اطلاعات بر تمامی ابعاد و جوانب سازمانها تاثیرات شگرفی میگذارد و مدیران سازمانها جهت اداره کارا و اثربخش سازمان ملزم به توجه به مسائل مرتبط با فناوری اطلاعات هستند. چه در غیر اینصورت محکوم به فنایند. در مورد تاثیر فناوری اطلاعات بر جامعه نیز باید اذعان داشت که فناوری اطلاعات با خود فرصتها و تهدیدات بیشماری را به همراه آورده است. نهایتا اینکه افراد جامعه نیز به عنوان عنصری از جوامع و سازمانها به شدت تحت تاثیر فناوری اطلاعات قرار دارند.
منابع و ماخذ
-۱ لادون،کنث، نظامهای اطلاعات مدیریت ،ترجمه رضایی نژاد،انتشارات رسا،چاپ ششم.۱۳۸۴
-۲ الوانی و تیمور نژاد،سیستمهای اطلاعات مدیریت، انتشارات نرم افزاری هامون،چاپ اول،۱۳۸۵
-۳ مومنی، هوشنگ ، مدیریت فناوریهای ارتباطات و اطلاعات، مرکز نشر دانشگاهی،ژاپ اول،۱۳۸۰
۴- Harris,L.R”Artificial Intelligence:a new dimension of softworld,۱۹۸۰
۵ -Ahitur,N.And,s.Neuman.”principles Of Information Systems For”.WCB,۱۹۹۰